Sadullah ÇAĞLAR


1930 YILLARI ALMANYA´DA NÜKLEER ÇALIŞMALAR

Sadullah ÇAĞLAR



İnsanlığın geleceğini tehdit eden günümüzde hala toplumlara korku veren en büyük tehlike olan nükleer silah çalışması, Nazilerin Almanya´da iktidar olması ile başladı. Yani 1930´lu yıllarda Hitler 2.Dünya Savaşına hazırlık maksadıyla atom bombası hazırlıklarını hızlandırdı.
İngiltere´de muhalefet partisinin lideri Winston Churchill partisi adına Avam Kamarasında yaptığı konuşmada; ´Baylar Almanya hızla silahlanıyor, Alman sanayisi savaş uçağı yapımına başladı. Bunun anlamı Hitler´in yeni bir savaş hazırlığıdır.´
Bunu görmek için kahin olmaya gerek yoktu; birikimli politikacı Churchill geleceği görüyordu, ancak diğer bazı İngiliz politikacılar onunla; ´Bu ihtiyar politikacı bunadı´ diye alay ediyordu.
Bu arada Alman bilim insanları atom bombası yapımı üzerine çalışma başlatmıştı. Almanya´nın Nobel ödüllü dahi fizikçisi Werner Heisenberg atom bombası çalışmaları üzerine şöyle dedi; ´Yeterli miktarda uranyum elinizde varsa atom bombası yapabilirsiniz ve ananas büyüklüğünde atom bombası ile koskoca bir şehri yok edebilirsiniz´.
Bilim insanı Heisenberg, atom bombasına açılan kapının şifrelerini belirlemişti. Önce gerekli miktarda uranyum elde etmek gerekiyordu. Atom bombası için gerekli uranyum kaynakları Norveç´te muhafaza ediliyordu. İngiliz Başbakanı Churchill, ´Norveç´e acil indirme yapmamız gerekebilir´ diye ABD Başkanı Roosevelt´i şöyle bir mektup yazarak uyarır; ´Sayın Başkan Roosevelt, uranyum üzerine acele edip hareket etmezsek Hitler atom bombasını bizden önce yapar ve hepimiz yok oluruz´.
Bu arada Almanlar yeni bir silah olarak füzeleri geliştirir ve Londra´yı bombalarlar. Hemen arkasından Almanlar pilotsuz uçak kaldıracak teknolojiye ulaşırlar ve bunlarla da Londra´yı bombalarlar.
Bunun üzerine ABD başkanı Roosevelt, Churchill´e bir öneri getirerek; ´Rusya´ya gidip Sovyet lideri Stalin´le görüşerek, Hitler´e karşı bir işbirliği yapabilir miyiz´ diye görüş dile getirir.
Daha sonra Beyaz Saray´da yapılan görüşmede Curchill, Stalin´in önerisini Roosevelt´e özetler; ´Hitler´e karşı ortak cephede savaşırız, yalnız bizim yönetim felsefemizi hiçbir şekilde tartışmayız´ der. Churchill, Stalin´in katı bir kişiliği olmadığını, aksine uzlaşmadan yana olduğunu da anlatır.
Roosevelt ise Alman ordusunu Doğu Cephesinde yenen Sovyetlerin önemli bir güç olduğunu söyler. Churchill ise ´Atom bombasını Nazilerden önce yapmamız gerekiyor´ der ve ekler; ´Bütün gücümüzle Norveç´teki uranyum kaynaklarını ele geçirmemiz zorunlu, şu anda Almanlar atom bombası yapımında bizden önde´.
Roosevelt ise ´Sn. Churchill seni anlıyorum, Sovyetlerin bizimle işbirliği yapması çok güzel bir gelişme´ der. Genel olarak Rusya ile ittifak, müttefikler için umut olmuştur. Örneğin Londra´da sürgünde olan Fransa´nın ulusal lideri General de Gaulle BBC kanalına yaptığı açıklamada; ´Sayın Başbakan Churchill´in Moskova´da Sovyet lideri ile yaptığı anlaşma sayesinde savaşı müttefiklerin kazanmasında belirleyici önemdedir. Özellikle Fransa halkına sesleniyorum üzülmeyin, yakın gelecekte Paris´e döneceğim. Barış bütün dünyanın ortak hedefidir. Yaşasın Fransa´.
Burada ABD başkanı güç birliğinin kurulmasında önemli rol oynadı ve kendisini eleştiren silah fabrikası temsilcilerine kongrede cevap verir; ´Baylar Berlin´den Almanlar pilotsuz uçak kaldırarak Londra´yı bombalıyorlar. Gerçekçi olalım´.
Yine ilginç gelişme Almanya´dan kaçan bilim insanları Amerika´ya iltica ettiler. Bunların içinde atom bombasının mucitlerinden Einstein´da vardı .
Bu arada Churchill ABD başkanına yeni bir mektup yazar; ´Sayın Başkan, elde edilen yeni bilgilere göre bu korkunç silah atom bombası kontrol edilmesi mümkün olmayan bir güç ve bu güç ben dahil herkeste yalnız merak uyandırmıyor, korku da yaratıyor. Sayın Başkan şunu söylemekten çekinmeyeceğim ki, Hitlerden önce Berlin bilim yuvasıydı. Bu nedenle Almanya´dan kaçan bilim insanları hem Amarika´nın hem de İngiltere´nin bilim seviyesini şahlandırdı. ABD vakit kaybetmeden uranyum çalışmalarına hız vermelidir´. İngiliz ve ABD başkanlarının akılcı yapısı sonucunda ve Alman bilim insanlarının batıya sığınmalarından sonra çalışmalara hız verildi.
Norveç´teki uranyum kaynakları ele geçirilip Hitler´in atom bombası yapması engellenmiştir. Böylece Almanya´nın dünya hakimi olma projesi yıkıldı.
Peki savaşın son döneminde barış dünyasına öncülük eden ABD Başkanın ani ölümü acaba tartışma konusu değil mi? Sovyet Başkanı Stalin ABD Başkanı Roosevelt´in ölümü nedeniyle Beyaz Saray´a gönderdiği mesajda; ´İnsanlık tarihi Başkan Roosevelt´in ölümüyle bir yiğit barış insanını kaybetti. Üzüntümüz sonsuz olup onunla dostluk anılarımız aziz bir hatıra olarak anılarımızda hep yaşayacaktır. Amerikan halkının acılarını paylaşırız´.
Kaynak: Atakan Büyükdağ´ın yazdığı Hesaplaşma adlı eserden yararlanılmıştır.(Kitap Churchill ve Roosevelt arasındaki yazışmaları içeriyor).