Çağla Yücel


Besinlerde yanlış uygulanan pişirme tekniği kanser riskini artırıyor

Çağla YÜCEL


Besinlerin lezzeti, görünümü, renginin yanısıra sağlık güvenliği için besin, pişirme ve ısıl işleme tabii tutulur. Ancak doğru pişirme tekniklerinin dışında fazla sayıda pişirim çeşitleri ile evlerde sofralar hazırlanır.  Peki bu pişirme çeşitleri sağlığa uygun mu? Birlikte bakalım Mesela, makarna yaparken çoğu kişinin makarnayı haşladıktan sonraki suyunu dökerek ilaveten su ile sos vs yapıyor. Ancak dökülen makarna suyunda B grubu vitaminleri makarnadan suya geçtiği için dökülen su ile birlikte B grubu vitaminlerinin yararlanımını azaltmış oluyoruz. Kış aylarının vazgeçilmezi ve tüketimi sıklıkla tercih edilen tarhananın yapım aşaması kurutmadan geçen bir besindir, ancak genelde toplumuzda tarhana güneşte kurutuluyor. Bu durumda güneşte kurutulan tarhanada B2, B6 ve folik asitte büyük oranda kayıp olmakta. Bu nedenle tarhana kurutulurken güneşte ve açık şekilde değil, gölgede üzeri ince bir bez ile kapatılmış şekilde kurutulmalı veya fırında kurutma işlemi tercih edilmelidir. Sebze yemeği yapılacağı zaman, ayıklanan sebzeler iyice yıkandıktan sonra tencereye eklenip üzerine su katılmadan pişirimi sağlanmalı. Çünkü yeşil yapraklı sebzelerde su oranı oldukça yüksek olup tencerede üzerine ilave su eklendiğinde vitamin kaybında büyük artışa sebep olur. Ek olarak sebze, kendi suyunu bıraktıktan sonra C vitamini, folik asit, B2 vitamin kaybını önlemek için pişirilen sebze yemeğinin suyunu dökmeyin. Patates, pancar, kereviz gibi sebzeler yıkandıktan sonra kabuğu soyulmadan haşlanmış suya konularak pişirilir. Etleri ızgara ederken sıklıkla yapılan hatalardan biri, et yüzeyi ile ateş arasındaki mesafenin çok yakın olması. Bu durumda henüz pişen etler yanabiliyor veya yakın ısıya maruz kaldığı için etin dışı pişmiş, içi ise çiğ olabiliyor. Aynı zamanda et suyunda kayıp meydana geliyor. Bu durumda damlayan su ile birlikte folik asit B2, B12 vitamin kaybı oluyor. Ateşe yakın pişen etlerde nitrit-nitrat dediğimiz karsinojen (kanser yapıcı) bileşikler meydana geliyor ve bu durum kanser riskini artırıyor.  Tüm bu sağlığı bozabilecek durumları önlemek için et ve ateş yüzeyi arasında en az 15 cm olması önemlidir. Bu şekilde besin, pişirme ilkelerine sağlığa daha  uygun şekilde pişirilir ve sonrasında vücutta sindirimi daha kolay gerçekleşir.