Akın BODUR


Dün de bugün de aynı

Ne demişti merhum siyasetçi, devlet adamı Süleyman Demirel? ´Dün dündür, bugün de bugün.´


Ne demişti merhum siyasetçi, devlet adamı Süleyman Demirel? ´Dün dündür, bugün de bugün.´

Biz öyle demiyelim. Dün dediğimizi yinelemiş olalım. 02 Mart tarihinde ´Diplomatik temayül´ başlığıyla yorumladığım bir olayı, yinelemiş olayım...
O günkü düşüncem neydi? Şunlar:
'Mesut Barzani´nin ziyaretinde İstanbul´da dalgalanan bayrak için ´dipolatik temayül´ diyor, 'bir gemide iki kaptan olmaz' diyen Binali Yıldırım. Irak Anayasası´na göre Kuzey Kürdistan Bölgesel Yönetimi´nin özerk bir yapı olduğunu, parlamentosu, bakanları, ayrı bayrağının bulunduğunu ve yeni bir şey olmadığını ifade ediyor. Ve ekliyor: 'Türkiye, Irak´ın toprak bütünlüğüne sonuna kadar saygı duyar. Irak Anayasası´nın gereği neyse, ona da saygı duyar. Bizim bunun dışında başkaca bir diplomatik teamül geliştirmek, buna göre yeni usuller ortaya koymak gibi bir uygulamamız olmadı, olamaz...'
´Referandum ortağı´ ise ´aymazlık´ olarak yorumluyor.
Türk Dil Kurumu Sözlüğüne göre ´diplomatik´ kelimesi ´diplomasi ile ilgili´ anlamına gelen Fransızca bir sıfat. ´Temayül´ün anlamı ise ´bir tarafa eğilme, meyletme´.
Karşımda duran iki lisans diplomasının birinin üzerinde ´uluslararası ilişkiler bölümü´ yazıyor. Yani tam da bu alan.
O zaman, 'BM ne zamandan beri Irak´ın toprak bütünlüğünü bozdu?' diye sormak gerekiyor. Aksine, o bölgesel yönetimin ´fiilen´ olduğu ama ´resmen´ olmadığını belirtmiyor mu? Türkiye, o bölgesel alanın yöneticilerine ´kırmızı pasaport´u bu nedenle vermedi mi? O bölgesel yönetiminin ´ayrı devlet´ başvurusuna ilişkin yıllardır karar almamasının nedeni de bu değil mi?
KKTC´nin de cumhurbaşkanı, başbakanı, meclisi bulunuyor. KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Yunanistan´ı ziyaret etse, Aleksis Çipras, ´diplomatik temayül´ ve ´KKTC anasasına saygı duyarız´ deyip, KKTC bayrağını Atina´da dalgalandırır mı?
Peki, eyalet yapısı BM´de onyıllar önce kabul edilen Amerika Birleşik Devletleri´nin Teksas Valisi İstanbul´a gelse, Teksas eyaletinin bayrağı da dalgalanır mı, ABD bayrağının yanında?
Ya da eyalet yapısı üzerine kurulan ve 16 özerk bölgesi bulunan Almanya Federal Cumhuriyeti´nin Berlin Başbakanı geldiğinde, o eyaletin de bayrağı dalgalandırılıyor mu, Alman bayrağı yanında?
Hepsini geçelim...
Hatay´ın diplomatik pasaporta sahip 10 vekilinden biri olan Mevlüt Dudu, panele katılmak için gittiği Almanya´da giriş yapmak isterken, sınırda gözaltında tutulması ´temayül gereği´ diye mi, dışişleri, olaydan onlarca saat sonra girişimde bulundu?
Uluslararası sözleşmelerden, 1951 tarihinde kabul edilen Mülteciler ve Sığınmacılara Dair Bildirge ile 1967´de onaylanan Mülteciler Hukuku Sözleşmesi, savaş bölgesinden gelenleri ´misafir´ diye tanımlıyor mu? Tüm dünya savaş bölgesinden gelenleri ´mülteci, sığınmacı´ diye tanımlarken, bizim ´misafir´ diye adlandırmamız da ´diplomatik temayül´ün gereği midir? Yoksa, göç dalgasına kapısını açan ülkelerin, imzaladığı uluslararası sözleşmeler kapsamında yapması gerekenler mi sıralanıyor, o diplomatik temayüllerde? Suriye´de yaşananlarda, hatta ´Arap Baharı´ sürecinde hangi diplomatik temayül uygulandı?
Bayrak olayı diplomatik temayül ise neden uluslararası ilişkiler bölümü öğrencilerine bu temayülü öğretmediler?
´Diplomatik temayül´ diye adlandırıyor ya, içimden ´hadi canım sende´ diyesim geliyor, ama demiyorum. Çünkü, sanki bu hamle, referandumla, Suriye operasyonlarıyla ilgili gibi...
Siz ne dersiniz?'