Çağla Yücel


Kolesterolün yaşamımızdaki yeri

Çağla YÜCEL


Kolesterol toplumda sadece zararlarıyla bilinir. Ancak kolesterol aslında vücudumuzda zaten var olan ve karaciğerde sentezlenen bir moleküldür. Vücudun çalışması için steroid hormonları ve D vitamini moleküllerin sentezi gibi birçok önemli role sahiptir. Tüm bunlara ek olarak bizler kolesterolün bir kısmını beslenme yolu ile de dışarıdan alınırız. Bu durumda kandaki kolesterol miktarının normal düzeylerde tutulması sağlık için oldukça önemlidir. Ve kolesterol içeren besinlerin aşırı tüketimi ile bildiğiniz gibi sağlığa olan zararları kaçınılmaz ve tehlikeli olabilmektedir.

Tüketilen besinler bu noktada büyük önem taşıyor. Dışarıdan alınan doymuş yağ ürünlerinin (margarin, kuyruk yağ, iç yağı, palm yağı, sakatatlar, hindistan cevizi yağı, tereyağı v.b.) tüketimi vücutta 'LDL' ve 'HDL' dediğimiz kolesterollerin artışına neden olur. LDL halk arasında kötü huylu kolesterol olarak, HDL ise iyi huylu kolesterol olarak tanımlanabilir. LDL kolesterolünün yükselmesi ile aterosklerosiz yani damar sertliğine neden olabilmektedir. Ancak bu besinlerin yerine günlük önerilen düzeylerde zeytinyağı, zeytin, fındık, kanola, mısır, ayçiçek yağı, soya yağları gibi yağlar tercih edilirse LDL ve HDL kolesterolü üzerinde olumlu ve yüksek kolesterolü düşürücü etkiye sahiptir.
Hiperkolesterolemi (kolesterolün kanda normal düzeylerden daha yüksek olması durumu) hastalarında eğer kendisine uygun bir beslenme planına zamanında sahip olmaz ve yaşamını bu yönde değiştirmez ise kandaki uzun süre bulunan kolesterol yüksekliği bireyde kalp-damar hastalıkları başta olmak üzere birçok hastalığın gelişmesine neden olacaktır.
Kan basıncı dengesizlikleri, obezite, şeker hastalığı, ileri yaş, stres ve düzensiz hayat, alkol ve sigara tüketimi, beslenme, metabolizma bozukluğu gibi hastalıklar da kan kolesterolünün yükselmesine neden olabilir.
Bu nedenle sağlıklı bir bireyin günlük olarak besinlerden alınan kolesterolün 300 mg´ı geçmemesini öneriyoruz.
Dana etinin 100 gramında 90 mg, koyun etinin 100 gramında 70 mg, karaciğerin 100 gramında 300 mg, tam yağlı sütün 100 gramında 14 mg, yumurta sarısında (100 g için) 1600 mg, yağlı beyaz peynirin 100 gramında 90 mg. kolesterol bulunmaktadır.