Çağla Yücel


Plastikle yaşam

Çağla YÜCEL


Son zamanlarda kullanımını artırdığımız plastikler, insan sağlığı ve hayvan sağlığı için büyük bir tehdit oluşturmakta.

Mutfakta kullandığımız plastik saklama kabından sıklıkla kullanımı tercih edilen pipetlere, marketlerdeki poşetlere, içtiğimiz su şişesine kadar hayatımızın her alanında plastik kullanıyor, kendi sağlığımıza ve çevreye geri dönüşü olmayacak zararlar veriyoruz. Bu plastik ve atıkları kullanmakla beraber bir de o plastikleri çevreye atarak hem çevre kirliliğine hem denizlerde yaşayan canlıların sağlığı da maalesef ki böylelikle riske giriyor. Çöp yığınları ile birlikte doğrudan denizlere atılan plastikler, denizlerimizin kirlenmesine yol açmakta ve doğada çözünmeyen plastiklerinde denizlerde yıllarca varlığını sürdürmesine sebep oluyor. Hatta son yapılan çalışmalar da deniz canlılarının sindirim sistemlerinde mikroplastik rastlandığı görüldü. 

Greepeace Akdeniz’in yaptığı çalışmadaki rapora göre "Türkiye’de incelenen balıkların yüzde 44’ünün midesinde mikroplastik saptandı". Rapordaki birkaç bulgulardan bahsedecek olursak, kefal balık türünün yüzde 64,8 inde, barbun türünün yüzde 63 ünde, istavritin yüzde 26,7 sinde, karidesin ise yüzde 18,8 oranlarında mikroplastik saptandığı belirtildi.

Özetle her iki balıktan birinin sindirim sisteminde mikroplastik bulunuyor. Dolayısıyla balık tüketiminde bizlerde mikroplastiği tüketmiş oluyoruz. Ayrıca denizdeki plastik kirliliği de canlı çeşitliliğini ve sayısını da olumsuz etkiliyor.
Plastiğin tüm dünyada kullanımı yasaklanmalı ve bunun öncesinde bizler hayatımızda plastik kullanımını azaltmak zorundayız. Bunun için, alışverişlerde bez veya file poşet kullanımı sağlanmalı; Plastik- tek kullanımlık saklama kapları, tabak, çatal, bardak v.s. kullanmak yerine cam/seramik kullanılmalı; Plastik şişe yerine cam şişe veya su matarası kullanmak; Plastik pipetlerin yerine bambudan yapılmış pipetler veya tekrar tekrar kullanılabilen metal pipetleri ve plastik kaplamalı diş fırçaları yerine bambu kaplamalı diş fırçaları tercih edilmeli.

Atıkların doğada yok olma sürelerinin, plastik şişde 500-1000 yıl, çocuk bezinde 450 yıl, lastik ayakkabı tabanında 50-80 yıl, plastik poşette 500 yıl, naylon kumaşta 30-40 yıl, plastik tabakta 400 yıl, sigara izmaritlerinde 1-2 yıl olduğu biliniyor.