N. Savaş´ın görüşü ´olumsuz´

Akın Bodur/İskenderun

TMMOB´nin Antakya Membran Biyoreaktör Prosesli Arıtsu Arıtma Tesisi Projesine ilişkin hazırladığı ve tesis alanın kullanılmayarak yerleşim alanlarından uzak bir yer seçimi yapılması ve MBR teknolojisinin tercih edilmemesi gerektiği yönündeki raporuna destek sürüyor.
Türkiye sınırından 88 kilometre yol aldıktan sonra Akdeniz´e dökülen Asi Nehrinin sanayi, evsel ve tarımsal atıklarından kaynaklı kirliliğini önlemek amacıyla 2017 yılında HBB Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından Antakya Kavaslı Köprüsünden Defne Turunçlu Arıtma tesisine kadar 6.800 metre boru hattı çekildiğini ifade eden Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hikmet Çinçin, 'Çalışmanın Turunçlu Arıtma Tesisi kısmında 3-4 metre kot farkından dolayı arıtma tesisine bağlanamadığı ve arıtma yapılmadan Asi Nehrine bırakıldığı ifade edilmektedir. Bu durum mahkemelerce tespit edilip suçlular hakkında gerekli işlemler yapılmalıdır. Oda olarak bu durumun tespit edilmesi için; HATSU, Hatay Büyükşehir Belediyesi ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğüne ilgili borunun arıtma tesisine bağlanıp bağlanmadığı konusunda yazılar yazılmış olup, verilen gayri ciddi cevaplardan ilgili hattın tesise bağlanamadığı anlaşılmıştır' değerlendirmesini yaptı.

N. Savaş´ın da imzası bulunan 2007 raporunda neler var?
Çinçin, arıtma tesisine ilişkin yaptığı açıklamasında şunlara yer verdi: 'Defne Bölgesi´nde ciddi çevre kirliliği, sağlık sorunları ve kötü kokuya sebebiyet vermektedir. Bu konuya Hatay Büyükşehir Belediyesi ve HATSU bugüne kadar kayıtsız kalmıştır. Odamızın da tespitlerine göre (vahim mühendislik hatasına) dönemin HATSU Genel Müdürü Mehmet Çaparali´nin vazifesini tam anlamıyla yapmadığı anlaşılmıştır. Aynı zamanda Antakya´nın kanalizasyon atığının tamamen 6.800 metre boyunca toplayıp, Turunçlu Arıtma Tesisine aktırılması ayrıca koku ve çevre kirliliği oluşturmaktadır. Bundan dolayı yapılan ihale amacına ulaşamamış, sular arıtılamamış ve kamu zararı oluşmuştur. Ayrıca bu konu bölge halkını hem psikolojik hem maddi olarak etkilemekte ve Defne bölgesinin emlak fiyatlarının çok altlarda seyretmesine neden olmaktadır. 2007 yılında Antakya Belediye Başkanı Mehmet Yeloğlu döneminde mahalle sakinleri yargı yoluna başvurmuşlardır. Bu başvuru neticesinde bilirkişi görüş ve raporunda ne acı bir tesadüftür ki Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş´ın eşi Prof. Dr. olan eşi Nazan Savaş´ın imzası bulunmaktadır. Nazan Savaş´ın imzasının bulunduğu raporun sonuç kısmı aşağıdaki gibidir: Dava konusu olan arıtma tesisi, ilk inşasında kurulan çamur çürütme havuzunun aerobik çürümeyi sağlıklı bir şekilde gerçekleştirememesi ve devre dışı bırakılması ve belt-filtre ünitelerinin altındaki tanklarda uzun süre çamur depolanması sonucu aerobik çürümeye bağlı olarak koku yaymaktadır. Buna ek olarak, arıtma tesisi alanında bulunan hayvan barınağı da çevreye koku yaymaktadır. Kullanılan koku kontrol sistemi çalışmakla birlikte kokunun kaynağında tam olarak etkili olmamaktadır. Arıtma tesisinden çevreye yayılan gazların, değerlendirme kısmında detayları verilmiş olan özellikle hidrojen sülfür (H2S) gazının havada belirli konsantrasyonları aşması durumunda insan sağlığına zararlı olacağı, ayrıca mevcut kokunun insan ruh sağlığını da kötü yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır. Ancak çürütme havuzunun istenen şekilde çamur çürütme işlemini sağlaması için kurulmakta olan yeni havalandırma ve karıştırma tertibatının tamamlanıp devreye sokulması ve sağlıklı işletilmesi ile koku problemi büyük ölçüde önlenmiş olacaktır. Ayrıca, çevredeki insan sağlığını korumak amacıyla Antakya Belediyesi´nin hava kalitesini ölçen bir sistemi tesise kurması ve hava kalitesinin düşmesi durumunda gerekli önlemlerin alınması uygun olacaktır. Kamuoyunda sık sık konuşulan ve bizlere gelen bilgiler doğrultusunda, yukarıda bahsedilen çalışmanın mühendislik hataları neticesi 27 Nisan 2021 tarihinde yayınlanan TMMOB´nin aşağıda linki bulunan raporuyla da sabittir. Yayınlanan raporda Turunçlu Arıtma Tesisi´nin yerinin uygun olmadığı ve burada yapılacak herhangi bir arıtma tesisinin Defne halkına zarar vereceği görüşü bildirilmiştir. Oda olarak, Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş´ın seçim öncesi verdiği ve fiziksel özellikleri yetersiz olan Turunçlu Arıtma Tesisinin ve Hayvan barınağının bulunduğu yerden kaldırılmasının takipçisi olmaya devam edeceğiz.'

'Rapor iyi niyetli ama beklediğimiz şekilde değil'
Öte yandan Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş da, katıldığı bir programda, Defne´deki arıtma tesisinin taşınması ile ilgili yaptığı değerlendirmede, konuyu önemsediklerini ifade etti. Savaş, 'Bu konuya ciddi ve politika dışında bakan herkesle konuşuyoruz. Hatay Akademik Meslek Odaları Koordinasyon Kurulu´ndan bir konuyla ilgili bir rapor hazırlamalarını istedik. Raporda sorunu nasıl çözebileceğimiz yerine nasıl çözemeyeceğimiz yazılmış. HAMOK ve biz iyi niyetliyiz. Rapor da iyi niyetli ama beklediğimiz şekilde değil' dedi. Savaş, normalleşmenin başlamasıyla akademisyenlerle yeniden bir araya gelip, değerlendirmede bulunacaklarını da iade etti. Göreve geldiğinde Hatay´da sadece 2 tane arıtma tesisi olduğunu belirten Savaş, 'Bunlar da eski sistemle çalışan tesislerdi. Biz membranlı tesis yapmaya başladık. Bu konuda samimiyiz. Fiziki ve kanuni şartlara uygun şekilde bu sorunu çözeceğiz” dedi.