Arsuz´da 1/1.000 ölçekli plana itiraz

Akın Bodur/İskenderun

 Arsuz Belediye Meclisinin 05.10.2021 tarih ve 52 sayılı kararıyla onaylanan Arsuz İlçe Merkezi ve Yakın Çevresini kapsayan 12.500 hektar büyüklüğündeki 1/1.000 Ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planı, Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.04.2022 tarih ve 110 sayılı kararıyla da değişikliklerle kabul edilerek 08 Haziran´da askıya çıkartılmıştı.

Arsuz Belediyesi´nin resmi internet sitesi ile Belediye Nikah Salonu´nda bir ay süre ile askıda kalan plana itirazda bulunduğunu belirten mimar Ercüment Kimyon, İmar Kanununun 8. maddesi b fıkrası kapsamında Arsuz´da kabul edilen 1/1.000 ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planın iptali için itiraz ettiğini bildirdi. Kimyon, gerekçesinde şunlara yer verdi: 'Revizyon İmar Plânı (yenileme), kentsel ve çevresel alanlarda; uygulama aşamasına geçilmiş yürürlükte bir imar plânı bulunması, ancak bu plânın değişen koşullarda uygulamayı yönlendirmede yetersiz kaldığının belirlenmesi sonucunda, aksayan konularda ve topluca düzeltilmesinin gerekli görüldüğü durumlarda, yürürlükteki plânın temel ilke kararları değiştirilmeden bu plân üzerinde uygulamaya dönük ayrıntılarda getirilen gerekli bir dizi düzeltme ve yenileme yapılarak, yürürlükteki plânın yenilenmesidir (revize edilmesi). Arsuz Belediye Meclisinin 05.10.2021 tarih ve 52 sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 Ölçekli Revizyon İmar Planının bulunduğu bölge için alınan karar, yanlış bir karardır. Revizyon imar plan değişiklik kararı İmar Kanunu ile Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğe aykırıdır. Bu yönetmeliğin 25. maddesinde, Revizyon İmar Planı; Plan ana kararlarını, sürekliliği, bütünlüğü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılınması halinde yapılan düzenlemeler olarak ifade edilmektedir. Alınan karar bu hükümlere uygun değildir.'

“Üst plana aykırılık oluşturuyor”
Parsel ve ada bazında alınan münferit kararlarla inşaat alanında artış sağlanırken buna karşın herhangi bir sosyal donatı alanı planlanmadığını vurgulayan Kimyon, itiraz gerekçesini şöyle sürdürdü: 'Revizyon imar plan değişikliğinde kamu yararı bulunmamaktadır. Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 6/2. maddesine göre, her imar planı bir üst plan hükümlerine göre yapılmak zorundadır. Arsuz Belediye Meclisinin 05.10.2021 tarih ve 52 sayılı kararıyla onaylanan 1/1.000 ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planı, Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 08.03.2019 tarih ve 66 sayılı kararı ile onaylanan 1/5.000 ölçekli Revizyon Nazım İmar Planına açıkça aykırıdır. Uygulama İmar Planı, nazım imar planı ilke ve esaslarına uygun olarak yapılması gerektiği halde üst ölçek kararlarındaki yoğunluk kararlarına uyulmamıştır. Parsel ve ada bazında alınan münferit kararlar alınarak inşaat alanında artış sağlanmıştır. Buna karşın her hangi bir sosyal donatı alanı planlanmamıştır. Üst ölçek nüfus verileri dikkate alınmadan plan yapılmıştır. Artan nüfusa göre teknik ve sosyal donatı alanları yetersiz kalmıştır. Yapılardaki emsal yapılaşma kararı ile yapılaşma alanı artırılarak ek nüfus artışı sağlandığından. Özellikle dar yollardan cephe alan otopark, park /yeşil alan gibi teknik alt yapısı yetersiz yerleşim alanı yaratılmıştır. Üst ölçek kararlarındaki yoğunluk kararlarına uyulmamıştır. Plan bu haliyle mevcut imar planından daha kötü bir uygulamaya dönüştürülmüştür. Plan kararı, kanun ve mevzuat hükümlerine aykırı plan üretilmiştir.

Kamu yararına aykırılıklara işaret etti
Revizyon Uygulama İmar Planı hazırlanırken yeteri kadar analiz ve sentez yapılmadığı gibi hesapların plan projeksiyon nüfus ile tutarsız olduğu ve planlamanın bu yanlış hesaplara göre yapıldığı görülmektedir. Arsuz Belediyesi tarafından geçmiş yıllarda Mülga Karaağaç Belediye Meclisince onaylanan 1/1.000 ölçekli Uygulama imar planı ve Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 12.06.2015tarih ve 162 sayılı meclis kararında belirtilen özellikle Karaağaç ve Nardüzü Mahallerinde 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planına ait plan notlarına dayanarak verilen yapı ruhsatları ile yüzlerce parselde imar yapılaşma kararları delinerek yüksek emsalli yapılaşmalara gidilmiştir. Bu yanlış uygulamalar nedeniyle bölgedeki yapılaşmalar anormal artarak nüfus artışı yaşanmıştır. Nüfus artışına karşın imar planlarında yeterli ve ek teknik ve sosyal donatı alanı yaratılmamıştır. Arsuz Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından İçişleri Bakanlığı kontrollüğü tarafından uyarılar öncesi ve sonrasında gerekli olan imar plan notlarının belediye meclisi tarafından iptal edilmesi yönünde karar alınmayarak, adeta açık kapı imar rant politikaları ile sözde onlarca İdare Mahkeme kararlarına da uyarak verilen imar çapları ile alınan henüz yapılaşma safhasında bulunan yüzlerce konut yapılaşmasının teknik ve sosyal donatıların eksikliğine sebep olarak yaratacağı olumsuzlukları önlemekten uzak bir plan kararı alınmıştır. Bu kararlar plan bütünlüğüne kamu yararına açıkça aykırıdır.'

Kanunun 16. maddesini hatırlattı
Arsuz´un Akdeniz´e 60 kilometre kıyı cephesi bulunduğununu ve ilçede imarlı bölgelerin Akdeniz kıyısında Kıyı Kanununa tabi yerler arasında bulunduğunu anımsatan Kimyon, sahil şeridi, sahil şeridinde planlama ve yapılanmayı belirleyen Kıyı Kanununun 16. maddesinde, 'Uygulama imar planı ilk defa yapılacak alanlarda, köy yerleşik alanlarında ve iskan dışı alanlarda sahil şeridi, kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak en az 100 metre genişliğinde olmak üzere belirlenir. Bu alanlar kapsamında daha önce mevzii imar planı onaylanmış alanların kalması durumunda, mevzii imar planının kısmen veya tamamen yapılaşma bulunmayan imar adalarında da sahil şeridi en az 100 metre olarak belirlenir. 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış uygulama imar planı bulunan kentsel ve kırsal yerleşmelerde, turizm merkez ve alanlarındaki turizm amaçlı alanlar ile turizm merkez ve alanlarındaki kentsel ve kırsal yerleşmelerde kısmen veya tamamen yapılaşma varsa onaylı imar planındaki sahil şeridi geçerlidir. Aksi halde sahil şeridi c bendi uyarınca belirlenir. 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış mevzii imar planı ve turizm merkez ve alanlarındaki turizm dışı kullanımlara yönelik mevzii imar planı bulunan alanlarda; planda belirlenen sahil şeridinin başlangıcından itibaren ilk sırada yer alan imar adalarının kısmen veya tamamen yapılaşmış olması durumunda, gerisindeki imar adalarında kısmen veya tamamen yapılaşma olup olmadığına bakılmaksızın onaylı plandaki sahil şeridine uyulur. İlk sırada yer alan imar adalarında kısmen veya tamamen yapılaşma olmaması durumunda geriye doğru diğer imar adalarının durumu değerlendirilerek kısmen veya tamamen yapılaşma bulunanlarının kıyı yönündeki cephe hattı esas alınarak sahil şeridi belirlenir. 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış uygulama imar planlarının kısmi yapılaşma bulunmayan alanları ile ilgili gerekli revizyonlar en çok 1 yıl içinde kanun ve bu yönetmelik hükümlerine göre yapılır. Boş ve kısmi yapılaşma bulunmayan alanlarda bu işlemler yapılmadan yapı ruhsatı verilmez' ifadesinin yer aldığını kaydetti.

Meclis kararının iptalini talep etti
rsuz´da revizyon imar planlaması yapılan alanlarda kanun hükümlerinin dikkate alınmadığını, kıyı kanunu ilgili hükümlerine uyulmadığını, sahil kıyısında yasal olmayan yapılaşmaların olduğu bölgelerde ilk 100 metre içinde meskun konut alanları kararları verilerek, yapılan plan onama kararlarının yanlış olduğunu belirten Kimyon, itirazında şunlara yer verdi: '11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış uygulama imar planlarının kısmi yapılaşma bulunmayan alanlarının da İmara açılması yanlıştır. Bu alanlardaki kısmi yapılaşma şartını (kısmi yapılaşmadaki yapıların yasal ruhsat almış yapılar olarak değerlendirilmesi gereklidir) taşımayan kaçak yapılaşma olan bölgelerinde meskun konut alanı olarak belirlenmesi mümkün değildir. Yine 3621 sayılı kanunun geçici maddesi, ´Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce mevzuat hükümlerine uygun olarak onanmış ve kısmen veya tamamen yapılaşmış 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarının sahil şeritleri ile ilgili hükümleri geçerlidir. Ancak, 8. maddenin ikinci fıkra hükümleri saklıdır´ şeklindedir. Ayrıca Kıyı Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin sahil şeridinde yapılanmayı düzenleyen 18. maddesine göre, ´Yönetmeliğin 16.ı maddesine göre belirlenen sahil şeritlerinde uygulama imar planı olmaksızın hiçbir yapı ve tesis yapılamaz. Yönetmeliğin 17. maddesinde sayılan nedenlerle, sahil şeridinde 13. maddede sayılan ve üst yapı gerektiren yapı ve tesisler yapılabilir. Sahil şeridinin ikinci bölümünde veya sahil şeridi gerisinde kalan alanlarda yer alan özel yapı ve tesislere ait arıtma tesisleri sahil şeridinin birinci bölümünde yer alamaz. Bu tür arıtma tesisleri ait oldukları tesislerin mülkiyetinde ve kamuya terk edilmesi gerekli olmayan alanlarda inşa edilebilir. Sahil şeridinin ikinci bölümünde sadece onaylı uygulama imar planında belirlenmiş toplumun yararlanmasına açık günübirlik turizm tesisleri, bu Yönetmeliğin 13 ve 14 üncü maddesinde belirtilen yapı ve tesisler ile ilgili kıyı ve deniz güvenliğini sağlamak amacıyla lojman, konaklama ve benzeri tesisler içermemek üzere inşa edilecek karakol ve bu gibi güvenlik yapıları yer alabilir. Onaylı uygulama imar planı bulunan sahil şeritlerinde; kıyıya geçişi engelleyecek şekilde oluşturulmuş duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engellerin derhal kaldırılması, ilgili valilik ve belediyelerce sağlanır. Sahil şeridinde inşaat ruhsatı verilebilmesi için onaylı uygulama imar planı hükümlerine uygun olarak İmar Kanunu ve yönetmeliklerine göre işlem yapılarak imar parsellerinin oluşturulması ve kamuya açık alanların kamu eline geçmesi şarttır. İnşaat ruhsatı ve yapı kullanma izni ile ilgili işlemler, İmar Kanunu hükümlerine göre yürütülür. Sahil şeridinde inşaata başlanabilmesi için yapılacak yapıların toplumun yararlanmasına ayrılmış yapı olduğunu tapu kütüğünün beyanlar hanesine işlenmesi zorunludur. Kısmi yapılaşma, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında; 11 Temmuz 1992 tarihinden önce belirli bir kullanım amacına dayalı olarak onaylanmış 1/1000 ölçekli mevzii imar planlarının kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde 100 metrelik kesim içerisindeki imar adalarında; üzerinde yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan plan ve mevzuata uygun olarak tamamlanmış yapılar ile ruhsat alınarak en az subasman seviyesinde inşaatı tamamlanmış yapıların bulunduğu parsellerin sayısının veya kullanılan toplam taban alanının imar adasındaki toplam parsel sayısının veya toplam alanının yüzde ellisinden fazla olması durumudur´ şeklindeki açık hükümlere uygun bir plan kararı verilmemiştir. Bu nedenle kıyıdan çekme mesafesi korunarak sahil kesimindeki imar planlarında ilk 100 metre içinde yeşil alan ve günübirlik tesis alan plan kararlarının ivedi olarak alınması ve yanlış kararın düzeltilerek Kıyı kanunu ve Yönetmeliğine uygun plan kararlarının alınması gerekli ve zorunludur. Arsuz Belediye Meclisinin 05.10.2021 tarih ve 52 sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 Ölçekli Revizyon İmar Planı, ilçesinin turizm kenti olması için projeksiyon üretmekten uzakta kent toprakları üzerinden yaratılan rant planı olma özelliği taşımaktadır. Kent merkezi işlevinin nerede ve nasıl karşılanacağı, konusunda bir öneri yaratılmamıştır. Arsuz´da içindeki geçmiş yıllarda Turizm ve Kültür Bakanlığınca onaylı Gözcüler, Gökmeydan ve Akçalı Mahallerindeki Turizm Bölgeleri ile plan bütünlüğü sağlanmadığı gibi bu konuda önermeler dahi yapılmamıştır. Eğlence, dinlenme ve kültürel alanları ile barınma alanları arasında fonksiyonel bir bağ kurulamamıştır. İmar planlamasında Arsuz kentinin turizm potansiyeline katkı verecek bir uygulama bulunmamaktadır. Plan bütününde 12.500 hektarlık bir alanda planlama yaparken ulaşım sistemi için herhangi bir önerme yapılmamıştır. Yaşam alanları ile diğer ilçelerin ticaret, ulaşım ve yaşam alanları ile bağlantılar yaratılamamıştır. Planlamanın salt var olan eski plan kararlarındaki gibi adeta pazılın diğer parçalarının birleştirilmesinden başkaca bir işlevi olmadığı açıkça görülmektedir. Arsuz Belediye Meclisinin 05.10.2021 tarih ve 52 sayılı kararı ve Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.04.2022 tarih ve 110 sayılı kararıyla onaylanan revizyon imar planının bulunduğu bölge için alınan plan kararındaki yeşil alan ve günübirlik tesis alanı kararı Kıyı Kanunu ve uygulama yönetmeliğine aykırı kararlar olup, plan kararı yanlıştır. Meskun alanlardaki yapılaşmalara ait emsaller ve teknik ve sosyal donatı alanları projeksiyon nüfus hesabı içinde mevcut meskun yapılaşmaların nüfus yoğunlukları göz ardı edilerek plan kararları yanlış belirlenmiş olduğundan 1/1000 Ölçekli Revizyon Uygulama İmar plan değişikliği işleminin, İmar Kanunu, imar mevzuatı, şehircilik ve planlama ilkeleri, plan kararlarına, plan bütünlüğüne ve hukuka aykırı bulunduğundan ayrıca kararda kamu yararı gözetilmediğinden; Meclis kararının tamamının planın tümünün belediye meclisinde yeniden görüşülerek, plan kararının iptal edilmesi ile çevredeki yapılaşma ve planlama bütünlüğünün sağlanması için gerekli düzeltmenin yapılmasını alep ederim.'