Orhan Yıldız
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaşayan Süryanilerin 1915 yılında Müslümanlarla girdikleri çatışma ve Süryanilerin bir Müslüman şeyh tarafından koruma altına alınmasını konu edinen Aynkehf´ten Aynvert´e adlı filmin yönetmenliği Prof. Dr. Sedat Cereci tarafından yapılmıştı.
Mahalle Mektebi dergisinin yönetici ve okurlarının katıldığı törenin film okuma etkinliğinde Aynkehf´ten Aynvert´e adlı filmi izlendi ve filmin analizi yapılarak, Prof. Dr. Cereci´ye başarı ödülü törenle verildi.
Senaryosunu Yrd. Doç Dr. Ersoy Soydan´ın yazdığı belgesel filmde, Mardin ve çevresinde yaşayan Süryanilerin üzerine, bir Kürt aşiretinin kışkırtılarak saldırması, bunun üzerine Süryaniler ve Müslümanların çatışmaya başlaması üzerine yörenin Arap kökenli Müslüman din adamlarından Fethullah Efendi´nin Süryanileri koruması altına alıp, katliamdan kurtarması ve Süryanilerin de şeyh Fethullah Efendi´yi aziz ilan ederek fotoğraflarını kilise ve manastırlara asmalarının konu ediyor. 1915 yılında geçen olayların ele alındığı filmin, canlı tarih görüşmeleriyle birlikte Süryanilerin tarih ve kültürünü de içerdiği belirtildi. Nuri Abaşlıoğlu, Dr. Ekrem Çelikiz, Yrd. Doç. Dr. Murat Bayazit, öğretim görevlisi Saygın Doğaner, Halit Kavak, Emine Kendal, Funda Masdar Kara, Halit Kavak, Halit İdığ´ın yanı sıra yerel rehberlerden 20 kişinin görev aldığı film ekibi, olayların geçtiği Aynvert ve Aynkehf köyleri ile Hah, Zaz gibi Süryani köyleri, Hapsinas gibi Süryani, Arap, Kürt ve Türklerin bir arada yaşadığı köylerde çekim yaptı. Batman Üniversitesi, Mardin ve Midyat Süryani Metropolitlikleri ve Mıhellemiler Derneği´nin katkılarıyla çekilen filmde, Süryanice, Arapça, Kürtçe ve Türkçe söyleşiler yer alırken, filmin İngilizce altyazıyla kurgulandığı açıklandı. 1915 yılında Süryanilere karşı da tehcir girişiminin olduğu ifade edilen filmde, bir Müslüman şeyhin Hristiyan yurttaşları koruması altına alıp, ölümden kurtarması ve Süryanilerin canına ve malına dokunmanın haram olduğu fetvası vermesinin önemli bir örnek olduğu belirtildi. Filmin yönetmeni Prof. Dr. Cereci, Anadolu´nun her yöresinin hiç bilinmeyen hazin öykülerle dolu olduğunu ifade etti. Daha önce Bitlis´te Doğu Anadolu´ya özgü tandır ekmeğinin hikâyesini, Van´da yaşayan Kürtlerin Nevroz kutlama ve Hıdırellez geleneğini, Batman´da yaşayan Kürtlerin tarihi, Batman´da petrolün bulunuşu ve rafineri kuruluşunun öyküsü, İran´dan Van´a göç eden Küresünni aşiretinin göç öyküsünü, Antakya´nın medeniyet tarihini, Atatürk´ün trenle İskenderun´a gelişinin öyküsünü belgesel film olarak çektiğini belirten Cereci, filmleri yöresel dillerle çektiğini, uluslararası festivallere İngilizce altyazıyla katıldığını söyledi. Cereci, 30 ülkede film festivalline katıldığını ve çeşitli ödüller aldını kaydetti.
36 yıldır iletişim alanında çalışan, 23 kitabı, 100e yakın makalesi yayınlanan, 20 belgesel film çeken, İngilizce, Almanca, Kürtçe ve Arapça bilen Prof. Cereci´nin 80 ülkede konferanslar verdiği öğrenildi.