Balık çiftlikleri, ekolojik yapıyı etkiliyor

Akın Bodur/İskenderun
Arsuz'un Pirinçlik mahallesinde deniz açığına kurulu Defne Su Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. ile Trend Deniz Ürünleri ve İnş. Tic. Ltd. Şti. balık çiftliği tesislerinde kapasite artışını öngören Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Halkın Bilgilendirilmesi Toplantısından yöre halkının bilgilendirilmediğini ifade eden 15 bin nüfusun yaşadığı 6 sitenin başkanı ile 2 mahalle muhtarı tepki gösterdi. 

6 site başkanı adına ortak açıklama yapan Başak Sitesi Başkanı M. Nuri Erdener, "İskenderun Körfezi'nin ekolojik yapısını etkileyen balık çiftliklerinin kapasitelerini artırma girişimlerini site başkanları olarak yapılmak istenen girişimlere şiddetle karşı çıkıyoruz" dedi. Arsuz Belediye Başkanı Yardımcısı Sami Üstün ve İskenderun Deniz Ticaret Odası Başkanı Kemal Kutlu'nun da katıldığı toplantıda konuşan Erdener, "Bölge halkının bilgilendirilmesi toplantısına gerekli çoğunluğun katıldığı belirtilmekte ise de, adeta gizlenerek bu bilgilendirme toplantısı yapılmıştır. Bu toplantıda, İskenderun’dan Arsuz merkeze kadar olan sitelerin başkanları yer almamıştır" değerlendirmesini yaptı. 1 Kasım tarihinde yapılan ÇED Halkın Bilgilendirme Toplantısında görüşülen projeyle, iki tesisin denizdeki alanının 60 bin metrekareden 216 bin metrekareye, yıllık kapasiteleri de bin 900 tondan 8 bin tona yükseltilmesi hedefleniyor. Aynı bölgede faaliyette bulunan Mazman Ltd. şirketi ile Sürsan A.Ş. de üretimini 8 bin tona yükseltmişti. Kapasite artışına gidilmesi durumunda Pirinçlik-Karahüseyinli bölgesinde 432 bin metrekare alanda yıllık 16 bin tonluk kültür balıkçılığı üretimi yapılacak.

"Çiftliklerinin olumsuz etkisi raporda görülebilir"

 Arsuz Belediye Meclisi Üyesi Sadet Berkyürek, Arpaderesi Muhtarı Ayhan Kuş, Arsuz Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi ve Pirinçlik Muhtarı Kasım Uğur, Pamir Sitesi Başkanı M. Al Hamarat, Hanedan Sitesi Başkanı Gürcan Mazmancı, Akgün Sitesi Başkanı Serdal Çil, Şahinler Sitesi Başkanı Adnan Çiçek, Güleryüz Sitesi Başkan Ali Zeytin'in de katıldığı toplantıda konuşan Erdener, tesislerin sözde açıklara alınması taahhüdünde bulunulduğu öne sürülerek 8.000 ton/yıla yükseltilen kapasitenin aşamalı olarak 16.000 ton/yıl ve daha sonra da 30.000 ton/yıla yükseltileceğini ifade etti.

Erdener, Pamir Sitesi Sosyal Tesislerindeki toplantıda konuşmasında, Pirinçlik mevkisinde bulunan balık çiftliklerinin bulunduğu yerlerdeki site başkanlarının çağrısını şöyle açıkladı: "Körfez ve koylar, kültür balıkçılığı yapanlar için en ideal yer. Yetiştirilen balıkların beslenmesi ve taşınması açısından onlar için bulunmaz bir fırsat. Kimse karışmaz ise değmeyin keyiflerine. Yalnız, unuttukları en önemli şey, ilk önce deniz dibi canlılarını etkilemesi ve ardından denizin keyfini çıkartan insanların kirlenmiş deniz suyunda yüzme arzularının körlenmesi. Kültür balıkçılığı için kullanılan yemlerin yüzde 80 gibi bölümlerinin balıklarca tüketilmediği çeşitli kimyasallar içeren bu yemler, deniz dibinde birikerek, deniz dibinde bulunan bitki örtüsünü yok ettiği ve insan sağlığını tehdit ettiği bilimsel araştırmalardan çıkan sonuçlar olarak bilgi sahibi olmamızdır. Balık üretme çiftliklerinin çevreyi olumsuz etkilediği Sahil Güvenlik Komutanlığının 2000 yılı raporlarında görülebilir. Bu raporlarda 209 adet balık çiftliği denetlenmiş ve savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. Özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında son zamanlarda hızla sayıları artan balık çiftlikleri çevreyi olumsuz şekilde etki altına almaktadır. Ayvalık'ta bulunan balık üretme çiftlikleri kapatılmış, onlar İskenderun Körfezi'ne yeni çiftlikler açarak faaliyetlerini kapasitelerini artırma girişimiyle sürdürmek isteğindeler. İskenderun'un sessizliği onları daha çok tesisler yapma ve kapasite artırma cesareti kazandırmıştır. Site başkanları olarak, sitelerde ikamet eden vatandaşlar adına haberimiz olmadan yapılan bilgilendirme toplantısını red ediyor ve İskenderun Körfezi'ne sahip çıkılması konusunda ilk önce devlet ilgililerinde, belediye başkanlarından, tüm siyasilerden, muhtarlardan meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarından, Körfez'in kokusunu duyan, güzelliğini yaşayan vatandaşlardan destek talep ediyoruz."

Belediye konuyu yargıya taşıyacak

Yöre halkının duyarlılığını sürdürmesini isteyen Arsuz Belediye Başkanı Yardımcısı Sami Üstün de, "İnsanın, doğanın ve yaşam kalitesinin engellendiği her ortama karşıyız. Buna seyirci kalmayacağız. Hukukçularımızın yapacağı incleme sonrası konuyu yargıya taşıyacağız" diye konuştu.

Arsuz Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Kasım Uğur ise aynı zamanda balık çiftliklerinin kurullacağı mahalle olan Pirinçlik Muhtarı olduğunu anımsatarak, ÇED toplantısına ilişkin muhtarlığa herhangi bir bilginin gelmediğini söyledi. Arsuz Kent Konseyi olarak balık çiftliklerine karşı olduklarını anlatan Uğur, çiftlikler nedeniyle yöredeki onlarca küçük balıkçının da mağdur edildiğini, çiftliklere 100 metre yaklaştıklarında Sahil Güvenliği Komutanlığı arayan çiftlik sahiplerinin küçük balıkçıya ağır para cezaları yazdırdığını ifade etti. Uğur, "Arsuz, sadece yöremizin değil, ülkemizin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaşayanların da denize girdiği yer. Balık çiftliklerinin kapasite artışı, belediyenin yörede planladığı plajları da olumsuz etkileyecek. Arsuz, sanki terk edilmiş bir bölge gibi. Bu tesisler yörenin güzelliklerine gölge düşürüyor. Bunu kabul etmiyoruz" değerlendirmesini yaptı.

Pirinçlik mahallesinde oturan ve baba mesleği olarak tekneyle balıkçılığı sürdürdüğünü anlatan Refik Taze ise şöyle konuştu: "40 yıldır balıkçılık yapıyorum, Köpek Balığı ile Yunus Balığının bu bölgede bu kadar çok görmedim. Daha önceleri de köpek balıkları ve yunus balığı gelirdi ama bunlar çıplak gözle görülmezdi. Şimdi camgöz, Gri ve Turuncu Köpek balıkları ile Yunus balıkları çıplak gözle görülür hale geldi. Bunlar daha çok çiftlik kafeslerinin olduğu bölgede görülüyor. Ve bizim ağlarımıza da saldırıyorlar."