Haber diliyle ´sosyal entegrasyon´ çabası

Akın Bodur

Hatay, İzmir, Ankara, Gaziantep, Adıyaman, Kahramanmaraş, Diyarbakır, Mersin, Bursa, kocaeli, Antalya, Osmaniye, Konya, Samsun, Karabük, Kırıkkale, Ordu Kilis, Erzurum ve Tokat´ ile Suriyeli gazetecilerin de bulunduğu 132 medya temsilcisinin katıldığı seminerde, BM temsilcileri ile Göç İdaresi Genel Müdürlüğü yetkilileri de sunumda bulundu. Suriye´de altı yılı geçkin süredir savaş yaşanırken, ülkemize gelen sığınmacı sayısı 3.2 milyon kişiye ulaşmasına rağmen, göç üzerine çalışanlar gelenlerin tanımı konusunda uzlaşamadı. Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği, Suriye´deng elenleri ´mülteci´ olarak tanımlarken, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü uzmanı ´geçici koruma altında bulunanlar´ olarak niteledi.
Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği, savaştan kaçıp Türkiye´ye gelen Suriyelilerin toplumdaki algısında medyanın, gazetecilerin önemli rolü bulunduğunu belirtetip, toplumsal dönüşüm ve entegrasyonun sağlanması, kentlerde iki toplum arasında gerginliğin yaşanmaması veya daha az yaşanması için kullanılan dilin önemli olduğu ifade edildi.

´Dakikada 22 kişi ülkesini terk ediyor´
Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği Genel Koordinatörü İbrahim Vurgun Kavlak, günümüzde dünyada 65.6 milyon insanın göç ettiğini, 22 milyon insanın mülteci olduğunu ve çeşitli nedenlerle dakikada 22 kişinin ülkesini terk etmek zorunda kaldığını söyledi. Mültecilerin yüzde 85´inin geri kalmış ya da gelişmekte olan ülkeler tarafından misafir edildiğini belirten Kavlak, Türkiye´de de 3 milyon 200 bin Suriyeli, 400 bin de Iraklı, Afgan, Somalili mülteci bulunduğunu söyledi. Suriyeli ve diğerlerini ´mülteci´ olarak tanımlayan Kavlak, ülkemizin bunlara 30 milyar dolardan fazla kaynak harcadığını, Suriyeli sorununun kriz uzatıkça görünür hale geldiğini ve sıkıntıların da artıp, daha çok gündeme gelmeye başladığını ifade etti. 'Basın nasıl düşünüyorsa, vatandaş da öyle düşünecek ve algılayacak' diyen Kavlak, 'Seminerlerle, artık birarada yaşamak zorunda olduğumuz mültecilerle ilgili neler yapalbalir, diye değerlendirme yapmak, tartışmak istedik' dedi.

´Sınırı geçenler geçici koruma altına alınıyor´
41 ilde 1.500 çalışanlarının olduğunu, 36 vilayete hizmet veren 36 saha ofislerinin, 1 kadın merkezlerinin, Barış ve Sanat Merkezinin, 2 mobil danışmanlık merkezi, 3 göçmen sağlık merkezlerinin bulunduğunu anlatan Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği Program Birimi Sorumlusu Safa Karataş, 409.740 kişinin kayıt işlemini yaptıklarını ifade etti.
´Yaygın medyada çalışang azeteciler hukuksal termonojiyi yanlış kullanıyor´ diyen İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden Göç Uzmanı Salih Aykut Özen ise Suriyelileri ´geçici koruma altındaki kesim´ olarak tanımladı. Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden Göç Uzmanı Özen, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 91. maddesine göre, ´geçici koruma´yı şöyle tanımladı: 'Geçici Koruma: Ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen, yabancılara sağlanan korumayı ifade etmektedir.'
İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan Geçici Koruma Yönetmeliği, 22/10/2014 tarihli ve 29153 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiğini anlatan Özen, '22/10/2014 tarihinde yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte geçici koruma hükümleri 28 Nisan 2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti´nden Gelen; Suriye Arap Cumhuriyeti Vatandaşlarına, vatansızlara, mültecilere uygulanmaya başlanmıştır' diye konuştu.
Arap coğrafyasından gelenlere ´şartlı mülteci´ dediklerini belirten Özen, 'Bunun nedeni, Türkiye´nin Cenevre Sözleşmesinde coğrafi sınır şerhinin bulunması' dedi. Sıgınmacılara yönelik tanımların ´mülteci, şartlı mülteci ve geçici koruma´ diye tanımladıklarını anlatan Özen, yasa ve yönetmelik kapsamında geçici koruma altına alınanların ´sınırı geçenler´ ve yaptıkları başvurunun incelenip, karar verilenleri kapsadığını, ´red´ kararı çıkanların da idari mahkeme, anayasa mahkemesi ya da AİHM´ne başvuru hakkının olabildiğini kaydetti. Son iki yıldır Suriye´den ülkemize gelen ve sınırı geçmesine karşın iade edlmesini valiliklere tanınan inisiyatif olarak niteleyen Özen, 28 nisan 2011 tarihinden itibaren ülkemize gelen Suriyelilere ´geçici koruma´ hükümlerinin uygulandığını söyledi. Türkiye´de bulunan tüm Suriyelilerin kayıt altına alınması için çalışmanın olduğunu, koruma altına alınanlara kimlik kartı verildiğini ve bunların eğitim, sağlık gibi hizmetinden yararlanabildiğini ifade eden Özen, Suriyelilerin çalışma izninin ise işyerinde çalışan sayısının yüzde 10´u olabildiğini anlattı.

AB´den gelenlere karşılık geri gönderme var
1´E 1 formülü kapsamında yeniden yerleştirme işlemleri uygulandığını anlatan Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden Göç Uzmanı Salih Aykut Özen, '18 Mart 2016 tarihinde yapılan zirvede varılan mutabakat çerçevesinde, 20 Mart 2016 tarihinden sonra düzensiz yollarla ülkemiz üzerinden Ege Adalarına geçen ve 4 Nisan 2016 tarihi itibariyle ülkemize geri kabul edilen her Suriyeli yabancı için Avrupa ülkelerine yeniden yerleştirme kapsamında 1 Suriyeli yabancı yerleştirilmektedir' dedi. Özen, 1´E 1 formülü kapsamında, Almanya, Hollanda, Fransa, Finlandiye, Belçika İsveç, İtalya, İspanya, Lüksemburg, Letonya, Litvanya, Estonya, Portekiz ve Romanya´ya toplam 7.059 kişinin yerleştirildiğini de kaydetti. Özen, 23,969,858 dolar bütçeli Türkiye´de Geçici Koruma Kapsamında Bulunan Yabancıların Kişisel Verilerinin Doğrulanması projesi kapsamında, irleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği işbirliği yapıldığını kaydetti. Projeyle, ülkemizde geçici koruma kapsamında bulunan Suriyelilerin kayıtlarına ilişkin verilerin güncellenmesinin sağlandığı belirtildi. Yabancıların Kişisel Verilerinin Doğrulanması projesi ile İskenderun, Antakya, Reyhanlı, Yayladağı, Altınözü, Kırıkhan´da 55.096 kişinin güncellemesinin yapıldığı bildirildi.