Hatay Milletvekilleri Suzan Şahin ve İsmet Tokdemir, çok sayıdaki Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan Hatay´ın potansiyelini gerekçe göstererek, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) illeri arasına alınması için TBMM Başkanlığına ayrı ayr
Sadet Berkyürek/İskenderun
Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifi veren milletvekili Şahin, UNDP ve UNICEF gibi uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapma şansı olan Hatay´ın potansiyelinin GAP´a dahil edilerek, hem bölge hem de ulusal ekonominin kalkındırılması, bölgenin işsizlik sorununun çözülmesi ve Hatay´ın tarım, turizm, sanayi potansiyelinin değerlendirilmesi gerektiğini söyleyerek, GAP illeri arasına Hatay´ın da dahil edilmesini istediklerini belirtti. 1989 yılında hazırlanan master plan ile tarım, sanayi, ulaştırma, eğitim, sağlık, kırsal ve kentsel altyapı yatırımlarını da içine alan bir bölgesel kalkınma projesine dönüştürülen GAP´ın, gelecek kuşaklar için kendilerini geliştirebilecekleri bir ortam yaratılmasını amaçlayan sürdürülebilir insani kalkınma felsefesi üzerine kurulduğunu ifade eden milmletvekili Şahin, teklifinde şunlara yer verdi: 'Kalkınmada adalet, katılımcılık, çevre korunması, istihdam, mekânsal planlama, alt yapı geliştirilmesi, yatırım uygulamalarında kamu-özel sektör ve halk katılımının sağlanması temel stratejileri arasında yer aldığını, çok sektörlü, sürdürülebilir insani gelişmeye dayalı, bölgenin rekabet gücünü artırmayı, ekonomik ve sosyal bütünleşmeyi güçlendirmeyi hedefleyen ve entegre bir bölgesel kalkınma projesi olarak uygulanmasıdır. İnsanlığın ilk yerleşim yerlerinden birisi olan Hatay, geçmişten günümüze farklı kültürlerin ve farklı inançların bir arada yaşadığı, birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış olması açısından turizm açısından önemli avantajlar sağlamaktadır. Coğrafi olarak Anadolu´yu Çukurova yoluyla Suriye-Filistin´e bağlayan yolların kavşak noktasında bulunması, Mezopotamya´dan Akdeniz´e çıkmak için kullanabilecek en uygun limanları barındırması, ülkemizin güneyinde İskenderun körfezinin doğu kıyılarında, batıdan Akdeniz, güney ve doğudan Suriye, kuzeybatıdan Adana, kuzeyden Osmaniye ve kuzeydoğuda Gaziantep ile çevrili, Hatay´ı stratejik açıdan önemli bir yerde konumlandırmaktadır. Ticaret, tarım, sanayi, ulaştırma, inşaat, demir-çelik, otomobil filtresi, tarım araç ve gereçleri başta olmak üzere yaş sebze ve meyve ile narenciye üretim ve ihracatı açısından da önemli olan Hatay, tarihi ve kültürel eserleri, uzun sahil şeridi, termal kaynakları, doğal güzellikleri, yaylaları ve zengin mutfak kültürü, farklı dinlere ait mekânlara ev sahipliği yapması gibi birçok özellikleriyle turizmde bir cazibe merkezi olma şansına sahiptir. Sınır komşumuz olan Suriye´de süren kriz, Güneydoğu Anadolu Bölgesi´nde bulunan Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Mardin illerini etkilediği gibi yine sınırı bulunan Hatay da etkilemekte, yoğun göç ile değişen sosyoekonomik yapı yatırım ihtiyacını daha önemli ve acil hale getirmektedir. GAP illerinde yapılacak çalışmalara Hatay´ın dahil edilmesi, yatırım olanakları bakımından yararlı olacak, bununla birlikte en çok Suriyelinin bulunduğu iller arasında olan Hatay, ucuz işgücü açısından sahip olduğu avantaj da değerlendirilebilecektir.'
Hatay GAP´a, GAP da Hatay´a güç katar
GAP için hazırlanan 2014-2018 Eylem Palanında yer alan Orta Ceyhan Menzelet Projesine Kahramanmaraş, Gaziantep ile birlikte GAP illeri arasında yer almamasına rağmen Hatay´ın da dahil edildiğini söyleyen belirten milletvekili Şahin, 'Proje kapsamında Kılavuzlu Barajının tamamlanması, sulanacak olan Kahramanmaraş´taki merkez ova, Sağlık Ovası, ardından Nurdağı ve Islahiye ovaları ve Hatay´daki Amik Ovası ile GAP´ın daha geniş bir alana yayılmasına olanak tanımış olacaktır. Hatay´ın GAP Bölgesine en yakın liman olan İskenderun limanına sahip olması hem bölge hem de Hatay için ticari hedeflerin yönlendirilmesi ve lojistik katma değer açısından önem arz etmektedir. Bu nedenle GAP illeri içerisinde Hatay´ın yer almasıyla birlikte ulaşım ve ticaret konularında yapılacak planlamalarda GAP illerinin geliştirilmesi açısından Hatay´daki potansiyelin de dikkate alınması anlamını taşıyacaktır. Hatay´ın tıpkı diğer GAP illeri gibi İnanç ve Gastronomi koridoru içerisinde yer alması ve kültürel farklılıkları hiç bozulmadan beraber yaşayabilmesi uyum bakımdan önemli bir göstergesidir. Hatay GAP´a, GAP da Hatay´a güç katar. Hatay´ın potansiyelinin GAP´a dahil edilmesi, hem bölge hem de ulusal ekonominin kalkındırılması, bölgenin işsizlik sorununun çözülmesi ve Hatay´ın tarım, turizm, sanayi potansiyelinin değerlendirilmesi amaçlar. Hatay´ın GAP´a dahil olmasıyla birlikte Hatay´da yaşayan Suriyeli göçmen çocukların eğitim ve rehabilitesini yapabiliriz. Hatay halkı ile birlikte misafir ettiğimiz bu Suriyeli çocukların eğitimini ve yaşamını da düşünmek zorundayız. Hatay´ın da GAP´a dahil edilmesi, bölgesel ve işgücü konusunda potansiyel ve avantajının değerlendirilmesine zemin hazırlayacak, GAP´ın ekonomik anlamdaki avantajı, organizasyon gücü ve uluslararası kurumlarla iş birliği Hatay´ın potansiyeli ile birlikte değerlendirildiğinde Hatay´ın kalkınmasına da büyük katkı sağlayacaktır. Coğrafi, ekonomik ve iş yapma açısından büyük bir potansiyeli olan Hatay´ın çevre illeri gibi GAP´a dahil edilmesi büyük önem taşımaktadır. GAP illeri ve Hatay´ın, sosyal ve ekonomik yapı bakımından gösterdikleri benzerliklerden istifade edilerek, sosyal kalkınma, ekonomik kalkınma, kültür ve turizm gibi alanlarda yapılacak plan programlar içerisinde Hatay´ın da değerlendirilmesi hem bölge hem de Hatay için karşılıklı faydaya dayalı önemli bir adım olacaktır.'
Bir teklif de Tokdemir´den
Türkiye´nin sınır komşusu olan Suriye´de süren krizin, Güneydoğu Anadolu Bölgesi´nde Suriye´ye sınırı bulunan Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Mardin´i etkilediği gibi yine sınırı bulunan Hatay´ı da etkilediğini belirten Hatay Milletvekili Tokdemir de, yoğun göç ile değişen sosyo-ekonomik yapı yatırım ihtiyacım daha önemli ve acil hale getirmiştir. Hatay Milletvekili Tokdemir, kanun teklifinde, Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesinin a bendinde geçen ´Batman ve Kilis´ ibaresinin, ´Batman, Kilis ve Hatay´ olarak değiştirilmesini istedi. GAP illerinde yapılacak çalışmalara Hatay ilinin dahil edilmesi, yatırım olanakları bakımından yararlı olacağını ifade etti. Milletvekili Tokdemir, kanun teklifi gerekçesinde şunlara yer verdi: 'Orta Ceyhan Menzelet Projesi kapsamında yer alan Kahramanmaraş, Gaziantep ve Hatay illerinde yaklaşık 1.060.000 dönüm arazi sulamaya açılacaktır. Projenin çok kapsamlı olması nedeniyle Kahramanmaraş ve Hatay illeri GAP Bölgesi´nde olmamasına rağmen Hükümetçe GAP için hazırlanan Eylem Planına (2014-2018) dahil edilmiş ve bu kapsamda değerlendirilmiştir. Kavuzlu Barajının tamamlanması ile birlikte sulanacak olan Kahramanmaraş´taki Merkez Ova, Sağlık Ovası, ardından Nurdağı ve İslahiye ovaları ve Hatay´daki Amik ovası ile GAP daha geniş bir alana yayılmış olacaktır. Hatay´ın GAP Bölgesine en yakın liman olan İskenderun limanına sahip olması, hem Bölge hem de Hatay ili için ticari hedeflerin yönlendirilmesi ve lojistik katma değer açısından önem arz etmektedir. Bu nedenle Bölge´de ulaşım ve ticaret konularında yapılacak planlamalar da Hatay ilinde ki potansiyelinin dikkate alınması, GAP illerinin gelişmesi açısından da önem taşımaktadır. Hatay´ın tıpkı diğer GAP İlleri gibi İnanç ve Gastronomi Koridoru içerisinde yer alması ve kültürel farklılıkları hiç bozulmadan beraber yaşatabilmesi Hatay´ın Bölge içerisinde yer alması uyum bakımından önemli bir göstergedir. GAP illeri ve Hatay´ın, sosyal ve ekonomik yapı bakımından gösterdikleri benzerlikten istifade edilerek, İdare tarafından sosyal kalkınma, ekonomik kalkınma, kültür ve turizm gibi alanlarda yapılacak plan programlar içerisinde Hatay´ın da değerlendirilmesi hem bölge hem Hatay için karşılıklı faydaya dayalı önemli bir adım olacaktır.'
9147,32%1,28
34,54% 0,24
36,46% 0,34
2961,34% 0,90
4965,45% 0,74