İmarda ´centilmenlik anlaşması´

*İskenderun Belediyesi yönetimi ile 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli ilave Revizyon Uygulama İmar Planının hukuksuzluk olduğu öne sürerek, meclis kararını yargıya taşıyan mimar Ercüment Kimyon arasında yapılan ´centilmenlik anlaşması´ kapsamında, Kimyon, dava başvurusunu geri çekeceğini açıkladı. Açıklama, önceki akşam belediye başkanı Fatih Tosyalı´nın makamında, yardımcısı Mehmet Ali Dokuzoğlu, belediye meclis üyesi Erdem Ünlüçetinkaya ve Kimyon ile 6 yayın kuruluşundan 7 kişinin davet edildiği ´bilgilendirme toplantısında´ yapıldı. Gazetecilere davanın geri çekileceğini ilk duyuran Tosyalı oldu, ardından da Kimyon açıkladı.

* Tosyalı, HBB ile işleyecek 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı için garanti veremedikleri ifade etti. Ünlüçetinkaya ise HBB Meclisinden 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı için yetki alacaklarını belirtti. HBB´nin yetkisini devretme noktasında görüşünü aldığımız HBB CHP Meclis Üyesi Ali Mutlu ise, büyükşehir belediyesinin yetkisini İskenderun belediyesine devretmesinin söz konusu olamayacağını belirtti. Bbir soru üzerine, belediye yönetiminin yeni plan hazırlamasının en az 1 yıl süreceğini ifade eden Ünlüçetinkaya, Kimyon´un dava başvurusunu çekmesinin dava için zaman aşımını öldürmeyeceğini, geçtiğimiz günlerde yayımlanan cumhurbaşkanlığı kararnamesinde zaman aşımı süresinin 5 yıla çıkarıldığını savundu. Kanun ve kararnamelerin, çıktığı zamandan sonrasını kapsadığı, ´kazanılmış hak´ kapsamında geriye yürütülmemeyeceği biliniyor. 'Centilmenlik anlaşmasına uyulmazsa tavrınız ne olacak?' sorusuna yanıt veren Kimyon ise, 'O zaman siyasi mücadele veririz' dedi. Siyasi mücadelenin verilmesi ise hukuki mücadele ortamının kalmaması üzerine gerçekleşebilecek.

*Yapılan son plana ilişkin, Belediye Başkanı Tosyalı, ´mahkeme kararları doğrultusunda yeniden düzenleme yapılacağını´, yardımcısı Dokuzoğlu ise 'Mahkeme kararına karşı gelmiyoruz. Hukuka saygılıyız. Sorunlu olan kararlarda düzeltmeler yaptık. Hukuksal boyutunu da plana taşıdık' açıklaması yapmasına karşı, belediye yönetiminin yaptığı son planı inceleyen bilirkişiler, planın, 'şehircilik ilkeleri, ilgili mevzuat hükümleri ve kamu yararına uygun olmadığını 'kanaatine vardı.

Akın Bodur/İskenderun
Hatay Büyükşehir Belediye Meclisi´nin 08.03.2019 tarih ve 72 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı ile İskenderun belediye Meclisi´nin 04.12.2019 tarih ve 89 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli ilave Revizyon Uygulama İmar Planının hukuksuzluk olduğu öne sürerek, meclis kararını yargıya taşıyan mimar Ercüment Kimyon, mahkemenin görevlendirdiği bilirkişi heyetinin ´hukuksuz´ olarak rapor yazdığı dava başvurusunu, belediye ile yaptığı ´centilmenlik anlaşması´ kapsamında geri çekeceğini açıkladı. Kimyon, mahkemeye yaptığı başvuruyu geri çekeceğine ilişkin açıklamayı, İskenderun belediye Başkanı Fatih Tosyalı´nın odasında ve belediye başkanı Tosyalı, yardımcısı Mehmet Ali Dokuzoğlu ile belediye meclis üyesi Erdem Ünlüçetinkaya´nın da bulunduğu ve 6 yayın kuruluşundan 7 temsilcinin çalışanın davet edildiği ´bilgilendirme toplantısında´ yaptı.

Tosyalı´dan Kimyon´a danışmanlık teklifi
Belediye başkanlığı makamındaki toplantıda Kimyon´un dava başvurusunu geri çekeceğini ilk duyuran Tosyalı oldu. Tosyalı, Kimyon´un, kentte inşaat sektörünün açılması, kamu ve özel yatırımların gerçekleşebilmesi için görüşme yaptıklarını ve davayı geri çekme teklifinin de Ercüment Kimyon´dan geldini ifade etti. İmar planında aksaklık, eksiklik ve yanlışlığın olabileceğini ifade eden Tosyalı, mahkemenin iptal ettiği 1/5000 ve 1/1000´lik planların yerine o günün koşullarında planlar hazırladıklarını anlattı. Gelinen noktada inşaat sektörünün durmaması, kamu ve özel yatırımların önünün açılması için ´centilmenlik anlaşması´ yaptıklarını ve bu anlaşma kapsamında Kimyon´un dava başvurusunu geri çekeceğini söyledi. Belediye başkanı Tosylalı, Kimyon´un imar bilgisinden yararlanmak için ´danışmanlık´ teklifinde bulunduklarını ama Kimyon´un bunu kabul etmediğini, ama ücretsiz de olsa fikirlerinden yararlanmayı sürdüreceklerini anlattı. Tosyalı, 'Amaç, olumlu plan hazırlamak. Kamusal ve özel sektör yatırımların yapılmasını sağlamak. biz de kentte bisiklet yolu yapmak istiyoruz. 4 milyon lirasını yatırdık. İller Bankası da 4 milyon lira yatıracak ama, dava nedeniyle bu kamu yatırımını yapamıyoruz' diye konuştu. Tosyalı´nın, basın toplantılarında birkaç kez gündeme getirilmesine karşın, sahildeki bisiklet yolunda onarım yaptırmadığı, yoldaki çukurları 2.5 yıldır doldurtamadığı biliniyor. Tosyalı, toplantıda, Yusuf Civelek döneminde alınan kararla kentsel dönüşüm kapsamında 6 mahalleyi kapsayan ´rezevr alan´ın kaldırılması için cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkartmaya çalıştıklarını behirtti. Oysa, Cuvilik döneminde Numune mahallesinde heyelan riski taşıyan bölge ´niskli alan´ ilan edilmiş, ancak 6 mahalleyi kapsayan rezevr alan ise Seyfi Dingil döneminde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ilan edilmişti.
Tosyalı, yapılan centilmenlik anlaşması kapsamında Pac Meydanında yapımı planlanan cami inşaatı için tarihi esere yapılacak yama bir minare ile koruma altındaki endüstriyel tesisin camiye çevrileceğini, yörede de alan yaratacaklarını ifade etti.
Belediye yönetimi, bilerek veya bilmeyerek, toplantıda birçok konuda imarla ilgili gazetecilere eksik veya yanlış bilgi verdi, sorular sorulara ise net yanıt verilmedi. Özellikle, dava başvurusunun çekilmesi halinde kent imarında geçerli olacak ve bilirkişinin ´hukuksuz´ diye yorumladığı son planın uygulamasında tek yetkili de yeni plan için garanti vermeyen belediye yönetimi olmuş olacak. Bu planın yaşama geçmesi halinde daha önce mahkemelerce alınan kararların da, yeni plan nedeniyle ve buna karşı açılan davanın geri çekilmesi nedeniyle geçersiz sayılacağı biliniyor.

Kimyon: Davayı geri çekecem
Kent ve kamu yararına uygun olmak şartıyla yeni bir 1/5000 ve 1/1000 ölçekli plan yapılacağını anlatarak, en kısa sürede hazırlıklara başlayacaklarını ifade eden Kimyon ise bilirkişinin, planlarda, teknik ve sosyal donatı alanlarının eksik olduğuna ilişkin rapor hazırladığını belirtti. Ünlüçetinkaya´nın girişimi üzerine belediye yönetiminin ´olumlu´ yaklaşacağını, bilirkişinin tespit ettiği yanlışları düzelteceğini, belediyenin hazırlayacağı yeni planlarda bilirkişi raporunun dikkate alınacağını ve buna göre düzeltmelerin yapılacağını kaydetti. Kimyon, kamu yararı, şehircilik ve planlama ilkeleri dikkate alınarak yeni bir 1/5000 ölçekli plan yapılması ve bunu HBB Meclisine taşımasında centilmenlik anlaşması yaptıklarını ve bu kapsamda kendisinin de açtığı davayı geri çekeceğini söyledi.

Ünlüçetinkaya ´plan yetsinini alacağız´, Mutlu ´söz konusu bile değil´
Tosyalı, Ünlüçetinkaya ve Dokuzoğlu ile Kimyon´un da bulunduğu toplantıda gazetecilere yaptığı açıklamada, HBB ile işleyecek sürecin, yani 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı için garanti veremedikleri ifade etti. Ünlüçetinkaya ise HBB Meclisinden 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı için yetki alacaklarını belirtti. HBB´nin yetkisini devretme noktasında görüşünü aldığımız HBB CHP Meclis Üyesi Ali Mutlu ise, büyükşehir belediyesinin yetkisini İskenderun belediyesine devretmesinin söz konusu olamayacağını söyledi. Mağdur yaratmamak için yeni planları kısa sürede hazırlayacaklarını savunan Erdem Ünlüçetinkaya, bir soru üzerine bunun en az 1 yıl süreceğini kaydetti. 'Esas olan bilirkişi raporu' değerlendirmesini yapan ve buna göre yeni planların hazırlanacağını anlatan Ünlüçetinkaya, Kimyon´un dava başvurusunu çekmesinin dava için zaman aşımını öldürmeyeceğini, geçtiğimiz günlerde yayımlanan cumhurbaşkanlığı kararnamesinde zaman aşımı süresinin 5 yıla çıkarıldığını savundu. Oysa, kanun ve kararnamelerin, çıktığı zamandan sonrasını kapsayacağı, ´kazanılmış hak´ kapsamında kişilerin aleyhine olan konularda geriye yürütülmemeyeceği biliniyor.
Kimyon ise, 'Centilmenlik anlaşmasına uyulmazsa tavrınız ne olacak?' sorusu üzerine, 'O zaman siyasi mücadele veririz' dedi. Siyasi mücadelenin verilmesi ise hukuki mücadele ortamının kalmaması üzerine gerçekleşebilecek.

Bilirkişiler planları, hukuka uyun bulmadı
Hatay 2. İdare Mahkemesinin görevlendirdiği bilirkişiler şehir plancıları Doç. Dr. Burak Belge ve öğretim görevlisi Servet Karaca ile harita mühendisi Derviş Önen, 50 sayfalık raporunda, planların hukuksuz olduğunu ifade etmişti. Bilirkişiler, 28 Ocak 2021 tarihinde yaptığı keşif sonrası yazdığı raporun sonuç bölümünde, '... bilirkişi kurulumuz, İskenderun ilçesine ait Hatay Büyükşehir Belediye Meclisi´nin 08.03.2019 tarih ve 72 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planının, İskenderun belediye Meclisi´nin 04.12.2019 tarih ve 89 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli ilave Revizyon Uygulama İmar Planının ve bu planın onaylanmasına ilişkin Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 23.12.2019 tarih ve 278 sayılı kararının, yapılan onama sonrasındaki mevcut planlara ait plan onama kararlarının ve planlara yapılan itirazın zımnen reddine dair işlemin yukarıda detaylı şekilde belirtilen hususlar çerçevesinde şehircilik ilkelerine, ilgili mevzuat hükümlerine ve kamu yararına uygun olmadığını kanaatine varılmıştır' ifadesine yer verdi.
Bilirkişi raporu üzerine 05 Haziran´da sosyal iletişim sitesinden 'İskenderun imar planlarına iptal geliyor' başlığıyla paylaşımda bulunan Kimyon, değerlendirmesinde şunlara yer vermişti: 'İskenderun Belediyesinin tüm imar planları onar mevzuatına aykırı olduğu bilirkişilerce tespit edildi. İskenderun İlçesine ait Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 08.03.2019 tarih ve 72 sayılı Kararı ile onaylanan 1/5.000 ölçekli İlave ve Revizyon İmar Planı ile bu plana dayanarak onaylanan İskenderun Belediye Meclisinin 04.12.2019 tarih ve 89 sayılı kararı ile onaylanan 1/1.000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planlarının iptali için açılan davada Hatay İdare Mahkemesi tarafından bilirkişilerce yapılan incelemede imar planlarının kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve ilgili imar mevzuat hükümlerine uygun olmadığı tespit edilmiştir.'

Kimyon niye dava açmıştı?
Kimyon, imar planlarına ilişkin yaptığı dava başvurusunda, 'İskenderun revizyon imar planında 87 noktada eksiklik tespit ettiğini, onaylanan İskenderun revizyon imar planında ulaşım planlaması E-5 üzerindeki battı-çıktının dahi bulunmadığını' belirtmişti. Kimyon, 'Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 23.12.2019 tarih ve 278 sayılı Kararı ile onaylanan İskenderun İlçe Kent Merkezi ve Yakın çevresine ait 3250 Hektar büyüklüğündeki 1/1000 ölçekli Revizyon uygulama İmar Planlarına ait karar 5216 sayılı kanunu 14. maddesine aykırı olarak alınmıştır. Bu nedenle İskenderun Revizyon İmar Planları hukuken geçerli değildir. 5216 sayılı kanunun 14. maddesinde; Büyükşehir kapsamındaki ilçe belediye meclisleri tarafından alınan imara ilişkin kararlar, kararın gelişinden itibaren üç ay içinde büyükşehir belediye meclisi tarafından nazım imar plânına uygunluğu yönünden incelenerek aynen veya değiştirilerek kabul edilir, şeklinde olup, Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 23.12.2019 tarih ve 278 sayılı kararı bu nitelikte bir karar olma özelliğini taşımamaktadır. Hatay Büyükşehir Belediye Meclisinin 23.12.2019 tarih ve 278 sayılı kararı incelendiğinde karardaki ´87 adet değişiklik önerinin yapılması gereklidir´ şeklindeki bir karar ifadesi yasanın aradığı nitelikte kesin bir karar olmaktan uzak ifade içermekte olup, yasaya açıkça aykırıdır' değerlendirmesinde bulunmuştu.
Kimyon, o dönemde, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda da şunlara yer vermişti: 'Hatay Büyükşehir Belediye Meclisi yeni onaylanan İskenderun revizyon imar planında 87 noktada eksiklik tespit etmiş. Yeni onaylanan İskenderun revizyon imar planında onlarca imar yolunun genişliği değiştirilecek. Onaylanan İskenderun revizyon imar planında ulaşım planlaması E-5 üzerindeki battı-çıktılar dahi yok. Onaylanan İskenderun revizyon imar planında küçük sanayi sitesindeki mevcut yapılar yola mevcut imar yolları ise yapılaşmaya açılmış. Onaylanan imar planında fiilen imar yolu olarak kullanılan yerler sözde yeşil alan yapılmış. İskenderun Revizyon İmar Planlarında idare mahkemesinde İptal kararları verilen onlarca yer eski imar hakları ile onaylanmış. Onaylanan İskenderun Revizyon İmar Planları İptal kararı verilen 2013 tarihli imar planları değiştirilmeden onaylanmış. Planlar güncel bir halihazır haritalar olmadan onaylanmış. İmar planlarındaki teknik ve sosyal donatı alanları yeterli miktarda olmadan onaylanmış. İskenderun Revizyon İmar Planları kamu kurum ve kuruluşlarından güncel görüşler alınmadan onaylanmış. Hatay Büyükşehir Belediye Meclisi, İskenderun revizyon imar planlarını plan hükümleri ve açıklama raporu olmadan onaylamış.'

Planda, sanayi sitende yapılar yola dönüştürülmüştü
İskenderun Belediye Meclisi eski üyelerinden Osman Çolak da, İskenderun, 1/1000 planlamasını eleştirmiş ve 'Sanayi sitesinde mevcut yapılar yola dönüşmüş mevcut yollar ise yapılaşma alanı olmuştur. Bu durum yaklaşık 200 mülk sahibini ilgilendirmektedir' görüşünü belirtmişti. 8 Mayıs 2021 tarih ve 31478 sayılı Resmi Gazete´de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile 7 ilde arazi toplulaştırma ve ormanlık alan düzenlemesine gidildiği açıklandı. Buna göre, İskenderun´un Bitişik mahallesindeki 396 dönüm orman alanı da, kararname ile orman alanından çıkarıldı. Orman alanından çıkarılan 396 dönüm alandaki yapılaşmanın tamamlanması sonrası eski sanayi sitesinin yeni yerine taşınacağı, eski sanayi sitesinin ise konuta açılmasının planlandığı savunuldu., Kararın, İskenderun Belediyesi yönetimi ve Hatay Milletvekili Abdulkadir Özel´in girişimi ve çabasıyla alındığı belirtildi.

Tosyalı, planı ikinci kez askıya çıkardığını duyurmuştu
2020 Aralık ayında, İskenderun 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının ikinci kez askıya çıktığını duyuran İskenderun Belediye Başkanı Fatih Tosyalı, 'İskenderun kent merkezini içeren 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planına askı süreci içerisinde yapılan itirazların değerlendirilmesi sonucunda İskenderun Belediye Meclisi ile HBB Meclisince onaylanan söz konusu İskenderun Kent Merkezi ve yakın çevresine yönelik 3.250 hektar büyüklüğündeki 1/1000 ölçekli revizyon imar planının değişen kısımları için 27 Kasım-28 Aralık 2020 tarihleri arasında askıya çıkarıldığını açıklamıştı. Tosyalı Holdingin sahibi olduğu kentte yayımlanan Güney gazetesinin 02 Temmuz 2020 tarihli haberine göre, belediye başkanı Fatih Tosyalı, mahkemenin iptal ettiği, önceki İskenderun Kent Merkezi ve yakın çevresi imar planı, mahkeme kararları doğrultusunda yeniden düzenleme yaptıracağını belirtti. Belediye meclisinde konuşan Tosyalı, 'İzleyeceğimiz iki yol vardı. Birincisi, mahkemenin yürütmeyi durdurma kararına itirazdı. Başvurduk. İkincisi ise, imar planında iptal edilen hususları düzelterek, hukuksal bir dayanak oluşturmak. İnşaat sektörü bu karardan ötürü İskenderun´da iş yapamıyor. Haklı serzenişleri var. Bunlara kayıtsız kalamayız. Sırf bu sebeple 100 bin lira çalışmalara yatırdık' değerlendirmesini yapmıştı. Gazete haberine göre, aynı mecliste konuşan belediye meclis üyesi ve belediye başkan yardımcısı Dokuzoğlu ise şu değerlendirmeyi yapmıştı: 'Mahkeme kararına karşı gelmiyoruz. Hukuka saygılıyız. Danıştay´a itirazımızı yaptık. Ancak, burada sorunlu olan kararlarda düzeltmeler yaptık. Hukuksal boyutunu da plana taşıdık.'
Öte yandan, belediyenin eski çalışanlarından şehir plancısı Azim Şahin, şehrin yeni imar planının hayal kırıklığı yaşattığını savundu. Kentte yayımlanan Körfez Gazetesinin Şubat 2020´deki bir haberine göre, '1/5000 ölçekli plan da ölü doğmuş bir plandı her plan bir üst plana uygun olarak hazırlanmak zorunda olduğu için 1/1000 ölçekli planda ister istemez yetersiz kalmıştır' değerlendirmesini yapan Şahin, “Planı incelediğimizde, kentin ne olduğu ve ne olacağına dair bir hikayesini göremiyoruz. Planın fikri bir alt yapısının olmaması nedeniyle sanki kentimiz plansız kalmasın, diye alelacele giydirilmiş bir kıyafet gibi görülmektedir. Halbuki, öncelikle şehrimizin hastalıklarının tespiti, teşhisi ve sonrada tedavi yöntemlerinin belirlenmesi gerekirdi. Kentin tedaviye ihtiyacı olan birçok mahallesi bulunmaktadır. Hem riskli yapılardan kurtarılması hem de yeni bir kimlik oluşturulmasına yönelik olarak da yapıların yenilenmesini teşvik eden plan kararlarının alınması gerekirdi' açıklamasında bulundu.
Belediye başkanı Tosyalı, ´mahkeme kararları doğrultusunda yeniden düzenleme yapılacağını´, Dokuzoğlu da 'Mahkeme kararına karşı gelmiyoruz. Hukuka saygılıyız. Sorunlu olan kararlarda düzeltmeler yaptık. Hukuksal boyutunu da plana taşıdık' açıklaması yapmasına karşı, belediye yönetiminin yaptığı son planı inceleyen bilirkişiler, planın, 'şehircilik ilkeleri, ilgili mevzuat hükümleri ve kamu yararına uygun olmadığını 'kanaatine vardı.