Hatay Milletvekili Suzan Şahin, engelli bireylerin sorunlarının ve uygulamada yaşanan problemlerin tespit edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması amacıyla meclis araştırma komisyonu kurulması için önerge verdi.
İskenderun/SES
Dünya Engelliler Gününde verdiği önergesinde, Türkiye nüfusunun yüzde 12,6´sının engelli bireylerden oluştuğunu belirten Şahin, 'Türkiye´de 10 milyon engelli yurttaşz yaşamaktadır. Aileleri de hesaba katıldığında bu sayı dört katına çıkmaktadır. Engelli bireyler mimari kısıtlar ve sosyal politikalar nedeniyle günlük yaşamlarını sürdürmekte zorlanırken, eğitim, istihdam ve sağlık gibi birçok alanda da ayrımcılığa maruz kalmakta, birçok hizmete ulaşamamaktadır. Engelli bireylerin sorunlarının çözümü konusunda düzenleme yapılmış olmasına rağmen düzenlemelerin yetersizliği ve uygulanmaması sorunlarını daha da derinleştirmekte, hayata eşit bir şekilde katılabilmelerinin önüne geçmektedir' dedi.
Karşılaşılan sorunları sıraladı
Milletvekili Şahin, genel olarak karşılaştıkları sorunları da şöyle sıraladı: 'Erişilebilirlik konusunda yönetmelik bulunmasına rağmen, ilgili yönetmeliğin uygulanmaması, binaların tasarımı ve yapımında engelli bireylerin rahat erişebileceği alanların dikkate alınmaması; EKPSS sınav sisteminin yarattığı mağduriyetler ve engelli personel yerleştirme oranlarının düşük olması, engelli maaşı ve bakıcı maaşlarındaki eşitsizlikler ve maaşların asgari ücretin dahi altında, ihtiyaçlarını karşılayabilecek düzeyde olmaması; Ek göstergesi bulunmayan ve görev uhdesi belirsizliğinden dolayı sürekli ve ağır şekilde mobbinge maruz kalmaları; Engelli haklarından yararlanılabilmesi için yüzde 40 rapor oranının yüksekliği ve keyfi olarak birçok engelli bireyin yüzde 39 oranlı raporlarla tanımsız bırakılarak mağdur edilmesi, rapor yeniletme zorunluluğunun yarattığı problemler; Rehabilitasyon merkezlerinde engelli bireylerin rehabilitasyonu için verilen seans eğitimlerinin yetersiz oluşu; Engelli çalıştırma kotasının düşüklüğü nedeniyle iş bulamamaları; Her şehirde özel eğitim gereksinimli çocuklar için yeterli eğitim olanaklarının bulunmaması; Devlet kurumlarında özellikle hastanelerde işaret dili eğitimli kişilerin bulunmaması, engelli nüfusuna oranlı tedavi ve rehabilitasyon merkezi bulunmaması; Engelli bireyler için sağlanan cihazların uzun ömürlü ve kaliteli olmayışı; Ailelerin yaşam kalitesinin iyileştirilememesi; Engelli hasta taşıma aracı alınabilmesi gerekli rapor oranının yüksekliği.'
Çoklu engellerle karşı karşıya olan engellilerin Covid-19 açısından da en fazla risk grubunda yer aldığını, birçok engellinin yoksulluk sınırı altında yaşamını sürdürmek zorunda kaldığını ifade eden Suzan şahin, 'Zorunlu izolasyon ile birlikte engelli bireylerin yaşamları daha da sıkıntılı bir hale dönüşmüştür. Fizik tedavi ve kronik rahatsızlıkları olan bireylerin hastanelere gidememesi, düzenli sağlık hizmetlerinden yararlanamaması birçoğu için engelliliklerinde ilerlemeler olması, özel rehabilitasyon kurumlarının kapalı olması nedeniyle eğitim olanaklarına erişememeleri, medikal malzemelere erişememeleri ile sonuçlanmıştır. Ayrıca tüm bireyler için zorlaşan ekonomik şartlar engelli yurttaşlarımızı daha da zorlamış, 2022 sayılı kanununa bağlı olarak engelli aylığı alanların bazılarında kesintiler olması bu zorlukları daha da artırmıştır. Bu nedenle engelli vatandaşlarımızın sorunlarının ve uygulamada yaşanan problemlerin tespit edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması amacıyla Anayasanın 98. ve TBMM İç Tüzüğünün 104 ve 105. maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını istiyor, engelli vatandaşlarımızın sorunlarının bir an önce çözülmesi için gerçekçi adımlar atılması gerektiğini düşünüyoruz' değerlendirmesini yaptı.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Sayıştay 2019 yılı Denetim Raporu´nda Sağlık Bakanlığı sisteminde kayıtlı engelli raporu bulunmayan 95,917 kişiye, raporu olan ancak gerekli şartları taşımayan, engelliliği yüzde 40´ın altındaki 22 bin kişiye de engelli aylığı ödendiği tespit edildiğini belirten Hatay Milletvekili Şahin, 'Sağlık Bakanlığı´nın Engelli Sağlık Kurulu Raporu veri tabanında kaydı olmayan ve veri tabanında kaydı olup da ´ağır engelli´ veya ´tam bağımlı´ ifadesi içeren Engelli Sağlık Kurulu Raporu olmayanlar için teyit işlemi yapılmadan evde bakım ödemesi yapıldığı belirtilen Sayıştay raporunda, gerçekte engeli bulunmayan kişilere aylık ödenmesi riskine işaret edilmektedir. Engelli evde bakım ödemelerine ilişkin dosya incelemelerinde, sadece hane içindeki kişi başına düşen gelir tutarına bakıldığı için üzerine kayıtlı evi, arabası, arsası olanlara 2828 sayılı kanun uyarınca engelli evde bakım ödemesi yapıldığı, bununla birlikte oturduğu ev kira olan ve kira gideri ödemek zorunda olan ancak asgari ücret gelir şartını az da olsa aştığı için başvurusu reddedilen kişiler olduğu da ifade edilmektedir. 10 milyon engelli geçim sıkıntısı yaşarken AKP´nin engelli olmamasına rağmen engelli maaşı verdiği kişiler kimdir? Vatandaşın vergisi kimlere peşkeş çekilmektedir' açıklamasını yaptı.
Bakana 5 soru
Milletvekili Şahin, TBMM Başkanlığına verdiği, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk´un yanıtlamasını istediği önergesinde de şu sorulara yer verdi: 'Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yapılan engelli aylığı ödemeleri için kriterler nelerdir? 2018, 2019, 2020 yıllarında engelli aylığı ödemesi yapılan kişi sayısı nedir? Kaç kişinin başvurusu reddedilmiştir? Reddedilme gerekçeleri nedir? Sayıştay raporlarında tespit edilen engelli aylığı ödemelerinde ayrımcılık yapıldığı iddialar doğru mudur? Bu konuda soruşturma başlatılmış mıdır? Başlatıldıysa ne aşamadadır? Usulsüz olarak ödeme yapıldığı tespit edilen kişilerle ilgili olarak herhangi bir işlem yapılmış mıdır? Yapıldıysa ne aşamadadır? Asgari ücret gelir şartını az da olsa aştığı için başvurusu reddedilen kişi var mıdır? Reddedilme gerekçesi nedir?'
9367,77%3,72
34,48% 0,07
36,21% -0,34
2960,09% 0,86
4956,37% 0,55