Halkı dikkatli olmaya, yetkilileri de göreve davet eden milletvekili Şahin, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Kurum´un yanıtlamasını istediği önergesinde, 'Halk ve balıkçı sağlığını tehdit eden denizanalarına ilişkin hangi önlemleri almayı düşünüyorsunuz? Bu türe ilişkin yürütülen çalışma var mıdır?' diye sordu.
Akın Bodur/İskenderun
Hatay Milletvekili Suzan Şahin, Samandağ, Arsuz, İskenderun ve Dörtyol´a kadar Hatay´ın sahil şeridini kapsayan kıyıda görülen zehirli denizanası istilasını önergeyle parlamento gündemine taşıdı. Göçmen denizanalarının bölgede endişe uyandırdığını anlatan milletvekili Şahin, 2021 yılında İsrail ve Lübnan´da görülen zehirli tür denizanalarının bu yıl Hatay´da kıyıya vurduğunu ve 14 kilometre uzunluğundaki sahil şeridinin farklı noktalarda görüldüğünü ifade etti. Uzmanların, denizanalarının Süveyş Kanalı yoluyla Akdeniz´e geçtiğine belirttiğini, kıyıya vuran denizanalarının denizlerdeki ekosistemi tehdit ederek balık stoklarını azalttığını, halk ve balıkçı sağlığını tehdit ettiğini, patlayan bir tür olduğu için çok dikkatli olunması gerektiği, balıkçı ağlarını doldurarak günlük avları engellediği ve insan vücuduna temas ettiği takdirde yıllarca kalabilecek izler bıraktığını hatta insanlarda kalp krizi geçirme riskini olduğunu belirtildiğini ifada etti. Milletvekili Şahin, önergesinde şunlara yer verdi: 'İskenderun teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknoloji Üniversitesi hocaları Mart ayında ortaya çıkan denizanalarının erken görülmesiyle ilgili incelemebaşlattı, giriş ve çıkış olması nedeniyle İskenderun Körfezi´nde denizanalarının akıntıya kapılmaları durumunda bu kıyılarda da görülebileceğine dikkat çektiler ve istilacı egzotik bir denizanası türü olan rhopilema nomadica (göçmen denizanası) türünün yoğun bir popülasyonunun görüldüğünü belirtti. Akademisyenler yaptığı açıklamalarda özellikle gırgır avcılığında 35 kulacın üzerindeki derinliklerde görülen denizanasının yoğunlaştığının net bir şekilde görüldüğü, çok erken bir dönemde kıyılarda görülmeye başlandığı, zehirli bir tür olarak bilindiği belirttti. Doğu Akdeniz kıyılarında son yıllarda Şubat-Mart aylarında denizanasının aşırı artışları görülmekte. İlk olarak Lübnan, Suriye kıyılarında aşırı artışı gözlenen göçmen denizanası Rhopilema nomadica bir hafta sonra, Türkiye kıyılarında görülmekte. Önce Türkiye´nin doğu kıyılarından yani İskenderun ve Mersin Körfezi´nden, sonrasında Antalya Körfezi´nden bildirilen bu tür için balıkçı ve denizcilerden birçok ihbar kaydedildi. Şubat ayı içerisinde değişen sıklıklarla yapılan gözlemler Mart ayında da devam etmekte.'
Yakıcı kapsüllerinin olması nedeniyle deniz anaları ile temas edildiğinde yangı, kaşıntı, deride kızarıklık ve su toplama gibi klinik etkiler görülebileceğini anımsatan Hatay Milletvekili Şahin, 'Yüzücülerin, dalgıçların ve amatör ve profesyonel balıkçıların dikkatli olmaları ve denizanasıyla temastan kaçınmaları gerekir. Alerjik bünyelerde daha ciddi klinik vakalar görülebilir. Özellikle küçük çocukların kıyılara vurmuş denizanalarına elle temas etmemeleri, temas etmişlerse, ellerini vücutlarına ve gözlerine sürmemeleri gerekir. Denizanalarında bulunan yakıcı kapsül hücreleri, deriyle teması sonucunda patlar ve yanma ve kaşıntı başlatır. Kaşıntı daha sonra yerini acıya ve kızarıklığa bırakır. Tatlı su kapsüllerin daha hızlı patlayıp deriye nüfus etmesine neden olur, bu nedenle sadece tuzlu su, amonyak veya sirke ile temas eden bölgenin yıkanması tavsiye edilir. Ciddi yaralanmalarda doktora başvurmak gerekir. Hatay sahillerinde balıkçılık, turizm ve insan sağlığı açısından tehdit oluşturmaktadır. Denizanalarının olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla izleme programlarının oluşturulması çok önemli. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının bir an önce harekete geçerek halk ve doğa sağlığını tehdit eden denizanalarının temizliği ile ilgili çalışma başlatması gerekli.'
Bakana 3 soru
Milletvekili Şahin, TBMM Başkanlığına verdiği, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum´un yazılı yanıtlamasını istediği önergesinde şu sorulara yer verdi: 'Halk ve balıkçı sağlığını tehdit eden denizanalarına ilişkin hangi önlemleri almayı düşünüyorsunuz? Göçmen türü olan zehirli denizanaları Hatay´ın hangi sahillerinde tespit edilmiştir? Bu türe ilişkin yürütülen çalışma var mıdır? Varsa hangi düzeydedir? Zehirli denizanalarına ilişkin acil eylem planı oluşturması düşünülmekte midir?'