"Metal sektöründe ücret ortalamanın altında"

Akın Bodur/İskenderun
İskenderun Organize Sanayi Bölgesinde (OSB) faaliyet gösteren İspanya firması Befesa Sılver Metal Fabrikasında 26 Temmuz'da başlayan grev, sürüyor. Grevdeki işçileri ziyaret eden Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Örgütlenme Sekreteri ve Örgütleme Dairesi Başkanı Fehmi Elmacı, toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde sendikanın düşük ücrete karşı yüzde 70 dolayında zam isterken, işverenin yüzde 30 artış teklifinde bulunduğunu ve yeni bir teklifin verilmediğini söyledi. Elmacı,

“Verdiği teklifle ortalama ücret bile yakalanamıyor”

Hatay yöresinde, İskenderun bölgesinde metal sektörüne ücretlerin düşük ve ortalamanın altında olduğunu anlatan Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Örgütlenme Sekreteri Elmacı, işverenin verdiği teklifle metal sektörüne ortalama ücretin bile yakalanamadığını ifade etti. "İşverenin ücret konusunda yeni adım atması gerekiyor" diyen Elmacı, soruna kadar gitme konusunda kararlı olduklarını ifade etti. Elmacı, "Ülkede hayat şartları emekçiler için giderek zorlaştı. Bu sektörde ortalama ücretle geçinen bir emekçinin sağlıklı gıda temin edemiyor, sosyal yaşamı olmuyor” değerlendirmesinde bulundu. Elmacı, "Şu anda Türkiye’deki ortalama metal işçisinin altında ücreti olan bir yerdeyiz bu gidişe de 'bir dur' diyerek, burada hep beraber grev kararını aldık ve uygulamadayız. Türkiye’deki ekonomik şartlar sıkıntılı. Bölgedeki ve Türkiye’deki emekçilerin durumu ekonomik sıkıntıları da emekçileri bunaltmış durumda. Yansımalarını da maalesef biz emekçiler çekiyoruz" dedi. 87 personelin çalıştığı Befesa Sılver Metal Fabrikasında 60 işçiden grev kapsamındaki 49 işçi, ücret ve hak direnişini fabrika önünde kurulan çadırda devam ettiriyor. Befesa Sılver Metal Fabrikası, yıllık 70 bin ton dolayında çinkonun ham maddesinden yarı mamül üretimi yapıyor. Befesa Sılver Metal'de yetkili olan Birleşik Metal-İş Sendikası Anadolu Şube Başkanı Deniz Ilgan, işverenin ücrette yüzde 27.7 artış ve kıdeme göre her yıl için 1 lira önerirken, kendilerinin yüzde 82 artışla 40 bin lira ücret istediğini söylemişti. Birleşik Metal-İş Sendikası İşyeri Baştemsilcisi Hasan Ateş de ücretlerin 18.000 ila 22.000 lira arasında olup, kıdem ve bölüme göre değiştiğini anlatmıştı.

“Emekçilerin greve destek vermesi lazım”

Emekçilerin grevdeki Befesa Sılver Metal Fabrikası işçilerini desteklemesi gerektiğini belirten Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Örgütlenme Sekreteri ve Örgütleme Dairesi Başkanı Elmacı, "Çünkü Befesa işçileri tek başına sorunların altından kalkamaz. İstedikleri ücretleri de alsak bu ülkedeki şartlar devamlı bizi eksiye götürüyor. Emekçilerin bir araya gelip direnişte, grevlerde, birbirlerine destek vermesi, birbirlerini cesaretlendirmeleri lazım. Böyle olsun ki sadece Befesa Sılver Metal Fabrikası işçileri değil İskenderun OSB'deki emekçiler, ülkedeki işçiller kazansın. Maalesef emekçilerin içinde bulunduğu durum zor ama zor diye vaz mı geçeceğiz? Hayır. Mücadeleye devam edeceğiz" diye konuştu. Befesa Sılver Metal Fabrikası işçilerinin sendika tercihini değiştirerek birkaç yıll önce Birleşik Metal-İş Sendikası'na geçtiğini anımsatan Elmacı, 22 Ocak 2024 tarihi itibari ile toplu sözleşme yapmaya hak kazandıklarını ve 22 Ocak’tan itibaren işlerinde toplu sözleşme süreçlerini başlattıklarını anlattı. Elmacı, "Temmuz ayına kadar geldik ama toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde taleplerimizi karşılayacak bir ücret teklifi alamadığımız için anayasa hakkımız olan grev kararını kullanma ve uygulama kararı aldık; 26 Temmuz'da de greve çıktık. Birleşik Metal-İş Sendikası, taban odaklı hareket eden, söz ve kararın tabanda olduğu ilkesi ile hareket eden ve Türkiye’de işçi sınıfı açısından önemli bir sendika olduğunu düşünüyoruz. Zaten işçiler de öyle istiyor, öyle takdir ediyorlar. Befesa Sılver Metalde mevcut şartlar, ücretleri iyileştirmek istiyoruz. Şu anda Türkiye’deki ortalama metal işçisinin altında ücreti olan bir yerdeyiz bu gidişe de 'bir dur' diyerek, burada hep beraber grev kararını aldık ve uygulamadayız. Tabi bizim kararlı olmamız hemen hemen her şeyde çözmüyor. Türkiye’deki ekonomik şartlar sıkıntılı. Bölgedeki ve Türkiye’deki emekçilerin durumu ekonomik sıkıntıları da emekçileri bunaltmış durumda. Yansımalarını da maalesef biz emekçiler çekiyoruz" dedi.

Hedef, yörede örgütlenmeyi genişletmek

Yörede Befesa Sılver Metal Fabrikası dışında Çayırova Boru Fabrikası ve Yücel Boru Fabrikasındada örgütlü olduklarını anımsatan Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Örgütlenme Sekreteri ve Örgütleme Dairesi Başkanı Elmacı, "Marmara Bölgesi'nde işletmeleri olan bir Yücel Şirketler Grubu sonrasında burada Befesa Sılver Metal Fabrikası örgütlendi. Bölgede örgütlenme çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu bölgede sendikal alanımızı genişletmek için hep beraber çaba sarf ediyoruz. Genel anlamda baktığınız zaman İskenderun yöresi işçiler açısından çok örgütlü bir bölge değil. Fabrikalardaki emekçilerle baktığınız zaman diğer bölgelere göre zayıf olduklarını görüyoruz. Bu anlamda örgütleme ağırlığımızı bu tarafa verelim istiyoruz. Barajı aşmış toplu sözleşme yapabilen sendikalar olarak, hep beraber DİSK'in sendikalarıyla ağırlık veriyoruz, bölge neresi olursa olsun. Çalışmalarımız devam ediyor. Yani bizim hedefimiz, Türkiye’nin her tarafında DİSK'in de Birleşik Metal-İş Sendikası'nın da bakış açısı bütün emekçilerin örgütlü olması yönünde ama maalesef Türkiye’deki tüm sektörlerde örgütlülük oranı yüzde 7'leri anca buluyor. Türkiye genelinde özel olarak 'şu bölge bu bölge' demiyoruz ama Türkiye’nin genelinde artık DİSK'i birazcık daha büyütme hedefimizi, Birleşik Metal-İş Sendikası'nı büyütme hedefimizi koyduk. Bunun dışında genel olarak emekçilerin başka bir sıkıntısı daha var. Örgütlenmek çok önemli ama  önünde çok engeller de var; Yetki itirazları da var. Bakanlığın verdiği yetki tespitine itiraz etme hakkının olması çok saçma. Bu yüzyılda olmaması gereken bir şey ama maalesef yetki mahkemeleri ile yetki itirazları ile yıllarca uğraşıyoruz. Aslında baskılandırılmış bir yapı var. Yoksa işçilerin hepsi sendikalı, sözleşmeli altı ay sonra ne alacağını bilecek şekilde ve geleceğe doğru bakacak bir şekilde çalışmak ister; fakat baskılandırmış bu sendikal engeller, yetki itirazları, yetki mahkemeleri dışında bu sektörde bölgede işverenin ağırlıklı bir sendikal tercihi de var gibi. Türkiye’de işverenler ağırlıklı olarak örgütlü olduğu bir bölgede örgütlenme, emek ve hak mücadelesi çalışmalarımız devam ediyor. Burada 'biz de varız' demek için de tüm çabamızla çalışıyoruz. Örgütlenmek hakkımız. İşçinin sendika tercihi anayasal hakkı. Bu hakka müdahale etmek suç kapsamındadır ve TCK 118. maddeye göre, örgütlenmeye müdahale etmenin cezası altı aydan dan üç yıla kadar hapis ve bu ceza paraya çevrilemiyor. Yasada böyle ama biz bugüne kadar sendikaya müdahale ettiği için cezalan bir işveren veya işveren vekili görmedik. Marmara bölgesinde bir alüminyum sektöründe bir fabrikada örgütlendik. Orada işveren, örgütlenen işçilerin hemen hemen tamamını işten çıkarttı ve bölgede alüminyum işi yapan ve aslında rakipleri de olan fabrikalara o işçilerin isim listesini gönderdi, 'bunları almayın, bunlar sendikacı' dedi. Onun içinsiniz aslında insanlar çocukluk çağından itibaren baskılandığı için böyle bir toplum var. Bu baskılanmanın aşılması lazım" değerlendirmesini yaptı.

Vergi dilimindeki artış emekçiyi etkileyecek

Befesa Sılver Metal Fabrikası işçilerinin "Sermayeyi boyun eğmeyeceğiz; Direne direne kazanacağız; Açlıktan ölmeyiz, biz bu yoldan dönmeyiz" sloganları attığı ziyarette konuşan Elmacı, Türkiye’de vergi dilimi aralığının daraltılmasının da s adece üyelerinin değil ülkedeki tüm emekçilerin artık vergi dilimine girme boyuta getireceğini, vergi dilimi daraltılmasının çok can yakacağını söyledi. Birleşik Metal-İş Sendikası'nın, sendikalar ve konfederasyonlarla iletişim halinde olduğunu ve eylül ayından sonra Türkiye’de emek sınıfında bir bir hareketlilik yaşanacağını belirten Elmacı, şöyle konuştu: "Vergi dilimindeki artışın da emekçinin alım gücünü azaltacak. Vergi dilimindeki daralmayla vergi oranı bu yıl o kadar arttı ki emekçiler yıl sonunda yüzde 35’e girecek, Yüzde 35 vergi dilimi, yüzde 10 ile sigorta kesintileri, zaten maaşın yarısı. Harcamalardaki ÖTV gibi dolaylı vergiler; elektrik, su, telefon gibi aklınıza gelen her şeye de ekstradan aslında KDV ödüyoruz. Vergilendirilmiş bir ücret alıyoruz ama baktığınız zaman emekçilerin toplamda yüzde 70’i bulan dolaylı vergi kesintisi var. Çalışan ve maaşının yüzde 30'uyla geçiniyor emekçiler bu ülkede. Bunun önüne geçmek için de en kısa sürede eylem ve etkinlikler planlıyoruz. Yani Türkiye geneline yayılabilecek bir etkinlikler yapmayı arzuluyoruz, buna yönelik konfederasyonlarla beraber mitingler planlıyoruz. inşallah da hayata geçiririz."