Hatay Milletvekili Suzan Şahin, narenciyeye taban fiyat istedi.
Akın Bodur/İskenderun
Hatay´ın ekonomisinin büyük ölçüde narenciyeye dayalı olduğunu ve 250.305 dekar alanda 972 bin ton narenciye üretimi yapıldığını ifade eden milletvekili Şahin, 'Türkiye´nin turunçgil üretiminin yüzde 21´i Hatay´dan sağlanmaktadır. Dörtyol, Erzin ve Payas ilçeleri özdeşleşen narenciye, ülke ve bölge ekonomisi açısından ihraç potansiyeli olan önemli bir ürün özelliği taşımaktadır. Ancak narenciye üreticisinin şartları zor, girdi maliyetleri pahalı, taban fiyatı olmamasından kaynaklı geri ödemeleri sıkıntılı. Narenciye üreticilerinin birçoğu borçlu, yasal takipte olmayan üretici neredeyse yok. Ürünü alınmayan, malları ipotekli, borç yükü altında ezilen narenciye üreticisi kullanacak kredi limiti bile kalmadı' açıklamasını yaptı.
Ülkede tarım sektörünün ithalata bağımlı hale getirilmesinden kaynaklı olarak narenciye üreticisinin de olumsuz yönde etkilendiğini, narenciye üretiminde girdilerin, ithal edilmesinden dolayı tarımsal ilaç, gübre ve akaryakıt gibi maliyetlerin artmasına neden olduğunu, döviz kurundaki dalgalanmalar nedeniyle üreticilerin zor durumda kaldığını belirten Şahin, 'Girdi fiyatlarındaki istikrarsızlığın yanında üreticiler emeğinin karşılığını da alamamakta, narenciyenin bir taban fiyatı olmaması üreticinin hayallerini, beklentilerini, borçlarını belirsiz bir geleceğe ertelemesine neden olmaktadır. Çünkü birçok üründe uygulanan taban fiyatı narenciye de yok! Zaten borç ekip haciz biçen üreticiler çocuğunu evlendiremiyor, borçlarını ödeyemiyor, kısacası önünü göremiyor. Narenciye üreticisine verilmeyen destek çocukların okul masrafı, genç kızların düğün hayalleri, geçim derdi ve esnafımızın geleceğini de zora sokmaktadır. Hatay´ın geleceği söz konusudur. Narenciye hasat sezonu yaklaşırken narenciye üreticimize destek ve ürününe taban fiyatı talep ediyoruz. Milli tarımdan bahsedenleri, narenciye üreticisinin sorunlarını görmeye, kendi çiftçisinin sorunlarını çözmeye davet ediyoruz. İki senedir dönem dönem yağan şiddetli dolu Hatay´da narenciye bahçelerine büyük hasarlar verdi, ürünler heba oldu. Erzin´de 40 bin dönümlük, Dörtyol´da 10 bin dönümlük alandaki narenciye zarar gördü. Narenciyenin yüzde 100 hasar gördüğü alan ise 20 bin dönüm. Bu doğal afet karşısında yapılan tek şey ise çiftçinin Ziraat Bankası´na olan borçlarının bir yıl ötelenmesi oldu. Oysa ki doğal afetlerden kaynaklı oluşan bu zararla çiftçi borçlarını ödeyemez, geçimini de sağlayamaz bir duruma geldi. ‘Çiftçinin dolu yağışından dolayı gördüğü zararın telafisi için bölge afet bölgesi ilan edilmeli, çiftçiye tazminat ve iki yıl sonra ödemeli faizsiz ek kredi verilmeli´ çağrılarımız, AKP hükümeti tarafından görmezden gelindi' görüşünü kaydetti.
'Narenciye yüzde 37 oranında azaldı'
TARSİM sigortalı olanlara gelecek yıl bakımı için ek kredi gerektiğini, Sübvansiyonlu tarım kredi miktarının artırılmasını, dönüm bazlı kredinin 2500´den 4000´e çıkarılmasını öneren milletvekili Şahin, 'Aksi halde narenciye üreticisi için 2020 yılı kabus yılı olacak. Bir an önce hükümetin Hataylı çiftçiye destek olması, teşvik vermesi gerekmektedir' sözleriyle hükümete seslendi. Hatay Milletvekili Şahin, açıklamasını şöyle sürdürdü: '2006´da tarıma destek olmak amacıyla çıkarılan kanun ile devlet, Gayrisafi Milli Hasılanın en az yüzde 1´ini tarıma vermek zorundadır. Ancak maalesef 2007 yılından bu yana hiçbir zaman destek yüzde 1´i bulmadı. Yüzde 0,5 ile 0,7 arasında değişti. Çiftçi devletten beklenen desteği göremedi. Hatay örneğinde olduğu gibi Türkiye´nin önemli geçim kaynağı patates ve tütün üretimi de yasaklandı. Ülkede yıllar boyu yerli yersiz kalemlere hoyratça harcama yapılırken üretimin bel kemiği olan tarıma, Anayasa´mızın emrettiği devlet desteği dahi verilmiyor. 2007´den 2019´a kadar, tarım kanuna göre destek miktarının 150 milyar lira olması gerekirken, bu destek bugüne kadar bu miktarın yarısı kadar gerçekleşmiştir. Yani devlet çiftçiye borçludur. İthalatın had safhaya çıktığı bu dönemde çiftçiye hakkını vermek, üretimi artırmak, devlet teşviği gerekmektedir. Kendi yerli çiftçisine üvey evlat muamelesi yapan AKP hükümetine seslendirerek tekrar soruyorum: Devlet çiftçiye olan borcunu ne zaman ödeyecektir?'
Hükümeti, milli politikalar üretmeye, yerli tarım ve çiftçiye sahip çıkmaya davet eden milletvekili Şahin, şunları belirtti: 'Hatay´da tarım sektöründe genel olarak örgütlenme, kalite ve pazarlama konularında önemli sorunlar bulunmaktadır. Üretici örgütlerinin daha aktif olmaları, ürünlerin pazarlanmasına yönelik konseyler kurulması tarımsal üretimden elde edilecek geliri önemli miktarda artıracaktır. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye´de ihracatı azalıp fiyatı artan ürünlerin başında narenciye geliyor, meyve ve sebze ihracatı gittikçe düşüyor. 2019´un ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre ihracat miktarı bazında yüzde 22, değer bakımından ise yüzde 18 azaldı. En büyük düşüş narenciye ürünlerinde oluyor. Narenciye ihracatı geçen yıla göre miktar bazında yüzde 31, değer bakımından yüzde 37 oranında düşüş kaydetti. Buğday, arpa, çay, mısır, pamuk gibi ürünlerde taban fiyat uygulaması yapılırken narenciyeye taban fiyat uygulanmıyor. Çiftçi her yönden darbe yiyor. AKP hükümeti ise bu sorunları gidermek yerine adeta katmerleyince çiftçi iflas etsin, tarım alanları ekilmesin, Türkiye dışa bağımlı olsun diye gayret gösteriyor. Dörtyol´un ülke turunçgil üretimi noktasındaki özel durumu düşünüldüğünde bölgede hala bir soğuk hava deposu ve entegre tesis yoktur. Meyve üreticisine yönelik soğuk hava deposu ve meyve şoklama-paketlemesi de yapabilecek entegre bir tesisin hayata geçirilebilmesi üretici ve bölge halkının öncelikli talebidir. Bölgedeki meyve yetiştiricisinin ürününün korunması, uzun süre muhafaza edilmesi ve daha değerli olarak piyasaya satılması konusunda önemli bir avantaj sunacak olan entegre tesisin özellikle en çok üretim yapılan Dörtyol ilçesine yapımı meyve üreticisi gibi ülke ekonomisinin de ihtiyacıdır.'
9411,13%0,46
34,56% 0,25
36,04% -0,51
3000,45% 1,31
5010,37% 1,12