Noktaları arayarak bilgilendiler

 Nüfusunun 20 katı turist çeken ve ekonomisi turizme bağlı şekillenen İskoçya´nın başşehri Edinburgh, bacasız sanayiden yarattığı kalkınma hamlesini sadece tarihi eserleri, kültürel mirası koruyarak değil, onları pazarlama şekliyle de öne çıkıyor. Dünya Kültürel Miras Kentleri arasında bulunan ve kentin tamamı kültürel miras kabul edilen Edinburgh, Hatay gibi Anadolu´nun etnografik ve kültür zenginliğini barındıran şehirler için iyi bir kalkınma modelini oluşturabilir.

Akın Bodur
Edinburgh Kültürel Miras Liderlik Okulu
4

İskoçya´nın başkenti Edinburgh´ta düzenlenen ve Hatay´dan 2 öğretmen ile 1 HBB çalışanı ve 1 gazetecinin bulunduğu Kültürel Miras Liderlik Okulunun katılımcıları, '101 nokta' adlı etkinlikle haritada işaretli olan tarihi eser, yapı, figür ve nesneleri bulup, hem kentte dolaştı her de o eserler hakkında bilgi aldı.
Edinburgh´un cade ve sokaklarında Edinburg Kalesi, West Bw Well, The New town, The Old Town, Lad, Stair´s Close, Georgian House gibi 25 eser ve tarihi yapı ile binalar içerisinde eser ve figürleri dört gruba ayrılarak arayan Edinburgh Kültürel Miras Liderlik Okulu katılımcıları Ayşenur Ceylan, Cem Almurat, Nurbanu Eren, Aylin Çalık, Fatma Özen, Hüma Sıvuran, Melda Kaplan, Beritan Çiftçi, Suna Helin Temel, Aysu Yıldız, Beyza Cocgün, Ebru Timinci, Beyza Demir, Ebru Özgenç ve Duygu Köse, Süleyman Aşkar ve Ayça Gizem Bildirici, Çiğdem Tambağ, Mesut Ünver ve İlkay Çınar ve bana, Kültürel Miras Koruma Derneği Proje yöneticileri Duygu Güner, Çağla Parlak, Banu Pekol, Süreyya Topaloğlu ve Sena Kayasu, tercümanlar Latife Canan Kaplan, Müge Atala ve Barış Yıldırım ile Edinburgh Dünya Mirası Vakfından Krzystof Chuchra, Gaby Laing ve Neil Ogilvy de eşlik etti. Benim de bulunduğu kırmızı grupta, Aylin Serin Çalık, Fatma Özen, Suna Helin Temel ve Aysu Yıldız yer aldı, Neil Ogilvy de eşlik etti. Kentin farklı noktalarındaki eserleri bulup, o konuda bilgilendirilen gruplar, İskoçya Ulusal Müzesinde buluşarak, müzeyi de gezdi, müze ve eserler hakkında bilgi aldı.

Tarihi mezarlık da turistim gezi alanı
Kültürel Miras Liderlik Okulunun katılımcıları, 101 noktadan dörtte birini kenti gezerek ve bilgilenerek, Edinburgh´u tanımayı sürdürürken, aranan noktalar arasında Greyfriars Kirkyard Mezarlığı da yer aldı. 16. yüzyılın sonlarına kadar uzanan Greyfriars Kirkyard Mezarlığı, Edinburgh´daki en ünlü mezarlığı olarak kabul ediliyor. Edinburgh Greyfriars Kirkyard Mezarlığı, İskoçya´da Greyfriars Kirk´i çevreleyen mezarlıktır. Eski şehirin güney kenarında, George Heriot´s School´un bitişiğindeki Greyfriars Kirkyard Mezarlığındaki mezarlar, 16. yüzyılın sonlarından bu yana yapılmakta ve çok sayıda ünlü Edinburgh sakininin sonsuzluğa uzanan yolculuğunda yattığı yer olarak adlandırılmaktadır. Greyfriars Kirkyard, Edinburgh´un sevilen köpeklerinden Greyfriars Bobby ile de ünlü.
Rivayetlerde, Greyfriars Kirkyard Mezarlığının İskoçya´nın en perili mezarlığı olduğu belirtiliyor.
Edinburgh´a gelenlerin ziyaret ettiği noktalar arasında bulunan Greyfriars Kirkyard Mezarlığında, Greyfriars Kirk adlı bir kilise de bulunuyor. Kilise, İskoçya Kilisesi´ne bağlı olarak faaliyet gösteriyor.

Harry Potter´ın kaynağı da Edinburgh mezarlığı
Kitap sonrası filmleri de çekilen ve dünyaca ünlü olan eser, genç büyücü Harry Potter´ı anlatan çalışmaların da kaynağı Edinburgh. Harry Potter´ı anlatan ve 60 dile çevrilen eser, 7 kitabı bulunan İngiliz kadın yazar Joan Rowling tarafından kaleme alındığı biliniyor. Yazar Rowling´in çıkardığı kitapların esin kaynağını da Edinburgh oluşturmuş ve eserde geçen birçok ismin de Greyfriars Kirkyard Mezarlığında yatan kişilere ait olduğu savunuluyor. Harry Potter Müzesinin de bulunduğu kentin birçok yerinde kahramana ait giysi ve eserde geçen objeler de satışa sunuluyor. Müze, eski kent bölümünde yer alıyor.
Edinburgh Greyfriars Kirkyard Mezarlığında mezarı bulunanlar arasında Harry Potter eserinde adı geçen Thomas Riddell Esqu da bulunuyor. Mezarlık, sadece turistik gezi alanı değil, gençlerin buluşma yerleri arasında da yer alıyor. Birkaç dakika yürümeyle birden çok caddelere çıkışı bulunan Greyfriars Kirkyard Mezarlığı, birçok mezarlık gibi yeşili, ağaçları ve sessizliği ile kent içerisinde bir vahayı andırıyor.

25 nokta yarım günde bulundu
Eski ve yeni diye adlandırılan Edinburgh´un yerleşim alanlarına birbirini birleştiren köprü ve park üzerinden geçen, Kültürel Miras Liderlik Okulunun katılımcıları, kentin simge hayvanları arasında bulunan el oyuncaklarını da hediyelik eşya satıcılarında buldu ve fotoğrafladı. Sadece onu mu, elbette ki hayır, İskoçya´nın simgesel giysisi ´Kilt´ ve İskoç müzik aleti Gayda´yı da...

Kentte yenilebilir teknoloji gelişiyor
Nüfusunun 20 katı turist çeken ve ekonomisi turizme bağlı şekillenen 500 bin nüfuslu Edinburgh, bacasız sanayiden yarattığı kalkınma hamlesini sadece tarihi eserleri, kültürel mirası koruyarak değil, onları pazarlama şekliyle de öne çıkıyor. Edinburgh´u yönetenler, kültürel mirasın dünya koruma listesindeki kentte yenilenebilir enerji sistemini de geliştirmeye çalışıyor. Hellenistlik dönemine uzanan tarihi, farklı kentlerindeki kültürel varlıkları, etnik yapı, din, inanç ve dildeki çeşitliliği ile birçok ülkeden mutfak çeşitliliğinin harmanlandığı Hatay, soyut kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi, taşınabilir kültürel varlıklara sahip çıkılması ve var olanların korunmasını sağlaması ile geleceğe daha sağlıklı ve kalıcı adımlar atabilileceğine inanılıyor. Ancak, ağır sanayi tesislerinin artması yolundaki çaba ise sadece turizm gelirinin İskenderun ve yöresinde kaybını getirmeyi sağlayabilecektir.

Sürecek