Sansürün kaldırılışının 110. yılı

Nesrin Geyik/İskenderun

´Basın hürriyetinden doğan mahsurların yok etme vasıtası yine basın hürriyetidir´

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Yönetim Kurulu, basında sansürün ilk kez kaldırılışının 110. yıldönümü dolayısıyla yaptığı açıklamada, “Basın ve düşünceyi ifade özgürlüğü önündeki engeller kaldırılmalıdır” görüşünü kaydetti. TGC açıklamasında şunlara yer verildi: '1908´de II. Meşrutiyetin ilanıyla birlikte ağır baskı altında sindirilmiş ülkede özgürlük havası esmeye başlamış, gazeteciler ve matbaacılar sansür memurlarını binalarına sokmayarak fiilen sansürün kaldırılmasını sağlamışlardır. 24 Temmuz´lar bir süre Türkiye´de bayram olarak kutlanmış ancak 12 Mart muhtırasının ardından gazetecilere ve gazetelere konulan yasaklar nedeniyle bayram sözcüğü kaldırılmış günümüze kadar gelen özgür haberciliğe ket vurma alışkanlığı devam etmiştir. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti olarak gazetecilerin ve gazetelerin çalışma koşullarının kamuoyunun haber alma bilgi edinme hakkı çerçevesinde iyileştirilmesi en büyük dileğimizdir. 24 Temmuz sansürün ilk kez kaldırılışının 110. yıldönümü dolayısıyla büyük önder Mustafa Kemal Atatürk´ün ´Basın hürriyetinden doğan mahsurların yegane izale (yok etme) vasıtası yine basın hürriyetidir´ sözlerini anımsatmakta yarar görüyoruz. Gelişmiş çağdaş ülkelerin arasında yer almanın ancak temel hak ve özgürlüklere sahip, birbiriyle barışık bir toplumla gerçekleşeceğini düşünüyoruz ve bu amaçla cezaevlerinde tutuklu gazetecilerin de özgürlüğüne kavuşmalarını bekliyoruz.”
Hatay Valisi Erdal Ata, 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı dolayısıyla bir mesaj yayımladı. Vali Ata, yayınladığı mesajında şunlara yer verdi: '24 Temmuz 1908 tarihinde Türk basınında sansürün kaldırılması ile demokrasi ve özgürlük yolunda önemli bir adım atılmıştır. Kamuoyunu aydınlatan, bilgilendiren ve her ortamda, her koşulda, sorumluluk duygusu ile hareket ederek toplumun haber alma ihtiyacını karşılayan basın mensupları, bu noktada çok önemli bir görev üstlenmektedirler. Bu anlamda basın, farklı görüşlerin seslendirilmesine imkân sağlamak, aksaklıkları dile getirmek, toplumsal bilinci güçlendirmek gibi toplumsal açıdan önemli bir işleve sahiptir. Her ne kadar internetin yaygınlaşması ve sosyal medya platformlarının artması ile yazılı medya cazibesini kaybetmiş olsa da basında çok sesli ve aktif bir yapı günlük hayatımızda yer bulmaktadır. Basın sektöründe en büyük görevi yerine getiren basın mensuplarının toplumsal değerlere saygılı, kişisel hak ve özgürlükleri gözardı etmeden objektif bakış açısı ile çalışmaları demokrasimiz açısından ne kadar önemli ise basın çalışanlarının özlük hakları, iş güvenceleri ve çalışma şartlarının çağın şartlarına uygun olarak düzenlenmesi de bir o kadar önemlidir. Ulusal basının yanı sıra özellikle ilimizde yaşanan olaylardan ve gelişmelerden haberdar olmamızı sağlayan, ilin sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmesine katkı sağlayan yerel medya kuruluşları ve onların çalışanları da aynı imkânlara kavuşturulmalıdır. Bu düşüncelerle ilimizde faaliyet yürüten yerel basın çalışanları başta olmak üzere bütün basın camiasının 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramını kutluyor, çalışmalarında başarılar diliyorum.'
İskenderun Belediye Başkanı Seyfi Dingil de Türk basınında sansürün kaldırılmasının 110. yıl dönümü, 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramınını kutladı. Dingil, şu değerlendirmede bulundu: 24 Temmuz 1908 tarihinde basında sansürün kaldırılması dolayısıyla, her yıl 24 Temmuz günü Gazeteciler ve Basın Bayramı olarak kutlanmaktadır. Demokratik hayatımızın vazgeçilmez unsurlarından biri olan ve haber alma ve yayma özgürlüğünün en etkili aracı olan basın, demokrasinin yaşamasını ve gelişmesini sağlayan unsurların başında gelmektedir.
15 Temmuz hain darbe girişiminde ülkemizin birlik ve beraberliğine, devletimizin bekasına, milli iradeye ve demokrasimize kastedenlere karşı dik duruş sergileyen ulusal ve yerel basınımız, milletten ve demokrasiden yana kesin bir tavır almıştır. Bu da göstermiştir ki, milli değerlere saygılı, kişi hak ve özgürlükleri temel alan bir anlayışla görevini yerine getiren basın, demokrasimizin en büyük güvencesidir. Milli iradeyi hedefleyen bu hain kalkışmada, milli birlik ve bütünlüğümüzü koruyucu tutum ve yayınlarından dolayı basın-yayın organlarımız her türlü övgü ve takdiri hak etmektedir.'
HGC Başkanı Ahmet yeşin ise 'Basından sansürün kaldırılmasının üzerinden tam 110 yıl geçti. 1908 yılında II. Meşrutiyetin ilanıyla birlikte gazetelerin yayınlanmadan önceki denetimi kaldırılarak ilk defa basından sansürün kaldırılmasıyla birlikte gazeteler daha özgürce yayınlanmaya başladı. Basın üzerinde özgürce haber yapabilme haklarımızın daha da artması dileğiyle tüm meslektaşlarımın basın bayramını kutluyor özgürce düşüncelerini dile getirebildikleri nice yıllar diliyorum' açıklamasını yaptı.
Defne Belediyesinden yapılan açıklamaya göre, belediye başkanı İbrahim Yaman da 24 Temmuz Basın Bayramı dolayısıyla yayınladıı kutlama mesajında şunlara yer verdi: 'Ekonomik ve yönetimsel baskıların olmadığı bir ortamda; çalışmalarını daha rahat koşullarda yürütüp, düşüncelerini özgürce ifade edebildikleri bir ülke temennisi ile tüm basın emekçilerimizin; 24 Temmuz Gazeteciler (Basın) Bayramı´nı kutluyorum.