İskenderun/SES
Samandağlı Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları Oruç, Adana’da inşası tamamlanan, açılışı yapılan Hunutlu Termik Santrali ve Doğu Akdeniz Bölgesinde çalışan termik santrallerin doğa, halk sağlığı, bölgede yaşayan canlılar ile tarım ve bölge ekosistemine etkilerinin araştırılması için Meclis Araştırması açılması talep etti.
Çinli Shanghai Elektrik tarafından Adana'nın Yumurtalık ilçesinin Sugözü köyünde inşa edilen Hunutlu Termik Santrali’nin resmi açılışının yapıldığını anlatan milletvekili Oruç, TBMM Başkanlığına verdiği araştırma önergesinin gerekçesinde, 1.320 MW kurulu güce sahip termik santralinde ithal kömürle elektrik üretimi yapılacağını ifade etti. Oruç, TBMM Başkanlığına verdiği ve Meclis Araştırmasını istediği önergesinde, "TEİAŞ’ın son yaptığı açıklamada Türkiye’de enerji üretim kapasitesinin 103 bin 500 megawata ulaştığını belirtmesine karşın 1.320 megawat (MW) gücündeki Hunutlu açılış töreninde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Alparslan Bayraktar, santralin Türkiye’nin elektrik arzının yüzde 4-6’sını sağladığını ifade etmiştir. Yani Türkiye’de üretim kapasitesinin en çok dörtte birinin tüketilebildiği gerçeği gün yüzüne çıkmıştır. Hunutlu Termik Santrali için WWF ve SEFİA tarafından yayınlanan bir raporda, santralin yatırım maliyetinin 2,1 milyar dolar olduğu, işletmeye girdikten ancak 30 yıl sonra proje kendini geri ödeyebileceği ve inşaat süresiyle birlikte bu sürenin 35 yıla çıkacağı belirtilmektedir. Ancak iktidarın sağladığı KDV istisnası ve vergi muafiyetleriyle birlikte vergisiz bir süreç içinde yüksek fiyat ve yüksek miktarda enerji alımlarıyla bu yatırımcıya ancak kârlı hale gelebilmiştir" ifadesine yer verdi.
Oruç, Meclis araştırmas nı talep ettiği önergesine şöyle devam etti: "Çin Halk Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Shaobin Liu, Hunutlu Termik Santralinin iki ülke arasında 'yeşil ve düşük karbonlu' bir işbirliği model projesi haline getirmek için iki tarafın birlikte çalışmaya devam edeceğini ifade etmiştir. Kömürün iklim değişimi etkisi bilinirken ve mutlaka terk edilmesi gerektiği yönünde kararlar alınırken, ‘yeşil ve düşük karbonlu’ bir proje olmadığı ve santrallerle çevrilmiş olan Adana kentine dönüşümsüz ciddi olumsuz etkileri olacağı ortadadır. Sugözü Sahili’nde faaliyetine devam eden Sugözü İthal Kömürlü Termik Santrali’nin sadece 1,8 km doğusuna ikinci bir kömürlü termik santrali olan Hunutlu Santrali açılmıştır. Adana’nın kuzeyinde yer alan Tufanbeyli Kömürlü Termik Santrali’yle ve diğer kirleticilerle birlikte, Adana’nın hava kalitesi ciddi şekilde bozulmaktadır. Adana merkezde havadaki kirletici maddeler (PM10) Türkiye’de belirlenmiş sınır değerin iki katı, Dünya Sağlık Örgütü tavsiye değerlerinin ise dört katı üzerindedir. Adana, 2019 yılı boyunca 236 gün, yani yılın yüzde 65’inde bu kirli havayı solumuştur. Adana’da hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü’nün sınır değerleri altında tutulabilseydi, 2019 yılında 2 bin 72 ölüm yaşanmayacaktı. Bu bulgu, Adana’da her 5 kişiden 1’inin hava kirliliğine bağlı sebeplerden hayatını kaybederken, Hunutlu Termik Santrali’nin çalışmasıyla birlikte bu oranın giderek artacağını göstermektedir. İskenderun Körfezi’ndeki diğer termik santral ve sanayi tesislerinin çevreye ve insan sağlığına etkileri kümülatif olarak değerlendirilmeden, termik santralin Sağlık Etki Değerlendirmesi (SED) yapılmadan yani halk sağlığı üzerindeki etkisi hiçe sayılarak santral inşa edilmiştir. Havayı, suyu, toprağı zehirleyerek, halk sağlığını tehdit eden, iklim krizi çağında fosil yakıtların geride bırakılması gerekliliği ortadayken Türkiye kömür bağımlılığını artıracak termik santral projelerinden vazgeçmelidir. Termik Santrallerin ekosistemimize olumsuz etkilerinin araştırılması, enerji ihtiyacının dörte katlayan kapasiteye ulaşmış olmasına rağmen alım garantisi vererek termik santrallerin inşasına devam edilmesine ve Türkiye’de kömür bağımlılığına/fosil yakıt kullanımına son verilmesi amacıyla Meclis Araştırması açılmasını talep ederiz."