“Ücretsiz kreşleriniz nerede?”

Ücretsiz kreş hizmeti için yasa değişikliği için yasa teklifi veren Milletvekili Şahin, Bakan Kaya´ya belediyelere kreş zorunluluğu getirilmesi konusunda neden çalışma başlatmadıklarını sordu.

Sadet berkyürek/İskenderun
Türkiye´de 0-6 yaş grubundaki çocuklara yönelik kamusal bakım hizmetlerinin yok denecek düzeyde olduğunu belirten CHP Hatay Milletvekili Av. Suzan Şahin, kreş ve bakım hizmetlerinin sağlanmasının ebeveyn ve çocuk hakkı olarak düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. Devlet Memurları Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve Belediyeler Kanununda değişiklik yapılması için kanun teklifi veren Milletvekili Şahin, Türkiye´de her 4 kadından birinin evlendikten ve çocuk sahibi olduktan sonra işten ayrılmasının da temelinde kamusal bakım hizmetlerinin daralmasının yattığını kaydetti.

CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin, Türkiye´de her 4 kadından birinin evlendikten ve çocuk sahibi olduktan sonra işten ayrıldığını belirterek ücretsiz kreş hakkı konusunda kanun teklifi verdi. Şahin, kanun teklifi şöyle gerekçelendirdi: ‘‘0-6 yaş aralığı, çocuklar için fiziksel, ruhsal, zihinsel, bilişsel ve sosyal açıdan gelişimin en hızlı olduğu ve bu nedenle sağlıklı seyir izlemesi gereken dönemlerden birisidir. Erken çocukluk dönemi olarak adlandırılan bu evrede çocuklara sunulan bakım ve eğitim hizmetleri, çocuğun ilerleyen yaşlarda kazanacağı davranışsal ve bilişsel gelişimine temel oluşturmaktadır. Bu nedenle kreş ve bakım hizmetlerinin sağlanması ebeveyn ve çocuk hakkı olarak, bilimsel, nitelikli ve denetlenebilir bir biçimde devlet tarafından tüm yurttaşlar için eşitlik temelinde ücretsiz olarak sağlanması toplumsal gelişim açısından büyük önem taşımaktadır. Ancak ne yazık ki, Türkiye´de 0-6 yaş grubundaki çocuklara yönelik kamusal bakım hizmetleri yok denecek kadar azdır.´´

Belediyeler kreşe harcama yapamıyor
Aile ve Sosyal Politikalar Eski Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya´nın, tüm kamu ve kuruluşlarda kreşlerin açılmasının takipçisi olacaklarını belirttiğini ancak o günden bugüne iktidar tarafından hiçbir adım atılmadığını söyleyen CHP´li Şahin, ‘‘Peki nerede kanuna göre açılması gereken bu emzirme odaları ve kreşler? Ne kanuna uyan var ne denetleyen, ne de kanunlara bağlı bir hükümet. Hiçbiri yok” dedi. 2013 yılında Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan “Kamu Sosyal Tesislerine İlişkin Tebliğ” nedeniyle kreşlere kamu bütçesinden harcama yapılmasının yasaklandığını ve bu tebliğ çerçevesinde birçok kamu kurumundaki kreşlerin kapatıldığını da hatırlatan Şahin, Milli Eğitim Bakanlığı´nın bu konudaki istatistiklerine göre de 2008 yılında 497 olan kamu kreşi sayısının 2016 yılında 56´ya kadar düştüğünü, kamu kreşlerinin kapatılmasıyla bakım hizmetinin özelleştiğini kaydetti.

Anneler eve hapsediliyor
Milyonlarca çocuğun kreşe gidemediğini, annelerin de adeta evlerine hapsedildiğini vurgulayan Şahin, şunları aktardı: “Özel kreşlerin fiyatlarının çok yüksek olması ve denetim konusunda ciddi eksiklikler içermesi nedeniyle de birçok ebeveyn kreş ve çocuk bakımı imkanına erişememektedir. Asgari ücret ile açlık sınırında yaşayan birçok işçi ve yoksulluk sınırı altında olan memur maaşları ile çalışanların özel kreş maliyetlerini karşılayabilmesi de oldukça zor görünmektedir. Bu nedenle bakım emeğinin ana sorumlusu olarak kabul edilen kadınlar ne yazık ki çalışma yaşamından feragat ederek evde çocuk bakımını üstlenmek zorunda kalmaktadır.´´

Hangi soruları yöneltti?
Milletvekili Şahin, TBMM Başkanlığı´na verdiği önergede de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk´un yazılı cevaplandırmasını istediği sorular şunlar:
sordu:
1. Türkiye´de 0-6 yaş aralığında olan çocuk sayısı kaçtır? Bunların kaçı kreş hizmetine erişebilmektedir?
2. Kamu kurumlarında çalışan kadın ve erkek sayısı kaçtır? Bu kişilerden 0-6 yaş aralığında olan ebeveyn sayısı nedir?
3. Türkiye´de 0-4 yaş aralığı için hizmet veren kreş sayısı kaçtır? Bunların ne kadarı kamu kesiminde ne kadarı özel sektördedir?
4. Özel sektör olarak hizmet veren kreşlerin denetimi nasıl yapılmaktadır? Fiyat ve hizmet standartları nasıl sağlanmaktadır?
5. Türkiye´de yerel yönetimlerin açtığı kreş sayısı kaçtır? Yerel yönetimlere kreş zorunluluğu getirilmesi konusunda bir çalışmanız var mıdır?
6. 2002-2020 döneminde kapatılan kamu kreşi sayısı kaçtır? Kapatılma gerekçeleri nelerdir?
7. Türkiye´de tüm çocukların kreş hakkını kullanabilmesi için kreş açılması konusunda herhangi bir planlama yapılmakta mıdır?
8. İlgili kanunlar gereği mevcut durumda açık olması gereken kreş sayısı kaçtır? Yasal kreş sayısına ulaşılmış mıdır? Ulaşılamamışsa nedeni nedir? Yasal zorunluluğun sağlanması konusunda bir çalışmanız var mıdır?