'Yanlış, zamansız, plansız'

İskenderun/SES

Soğan, patates ve limon için alınan ihracat kısıtlamalarının bu ürünlerin tarlada kalmasına, depolarda çürümesine neden olduğunu belirten Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, kararın yanlış, zamansız, plansız olduğunu belirtti.
Kısıtlama kararları alınırken bu yıl rekoltenin yüksek olması ve pandemi nedeniyle lokanta ve otellerin kapalı olmasına bağlı olarak iç tüketimin düşmesi gibi gerçekler göz ardı edildiğini ifade eden milletvekili Güzelmansur, üreticinin kilosunu 1 liraya mal ederek ürettiği soğan 80 kuruşa alıcı bulduğunu, patatesin kilosunun 45 kuruşa gerilediğini, iç tüketim ve izin verilen ihracat kotası çıktıktan sonra elde kalan 50-60 bin ton limonun depolarda çürüdüğünü kaydetti. Yanlış ihracat kısıtlaması kararının üretici ve ihracatçının zarar etmesine neden olduğunu ifade eden Hatay Milletvekili Güzelmansur, soğan, patates ve limonda alınan ihracat kısıtlamaları nedeniyle üreticinin ve ihracatçının uğradığı zararların belirlenmesi, bu zararları telafi edecek mekanizmaların geliştirilmesi ve bu ürünlerde doğru üretim planlamaları oluşturmak amacıyla TBMM Başkanlığına Meclis Araştırma Komisyonu kurulması için önerge verdi.
Hatay Milletvekili Güzelmansur, TBMM Başkanlığına verdiği önergesinde, soğan, limon ve patateste bu yıl rekoltenin yüksek olacağı, pandemi nedeniyle iç tüketimin düşeceği gibi gerçekler göz ardı edilerek, fiyat yükselmesi korkusuyla alelacele alınan ihracat kısıtlaması kararlarının üreticiyi ve ihracatçıyı zarara uğrattığı, bu zararların boyutunun araştırılması ve devlet tarafından karşılanması istendi. Hatay Milletvzekili Güzelmansur ve 26 milletvekilinin imzasını taşıyan araştırma önergesinde şunlara yer verildi: “7 Ocak´ta patates ve soğan ihracatı yasak ve ön izne bağlı mallar listesine alınmıştır. Ancak bu sene bir yandan rekoltenin yüksek olması, diğer yandan pandemi nedeniyle lokanta ve otellerin kapalı olmasına bağlı olarak iç tüketimin düşmesi, soğanın tarlada kalmasına, fiyatının maliyetinin altına inmesine neden olmuştur. İç tüketimi düşen, ithalatı devam eden, ihracatı ise yasaklanan soğanın Hatay´da kilosu 80 kuruşa kadar inmiş, tarlada kalarak çürümesine neden olmuş, üretici iflasın eşiğine gelmiştir. Bursa ve Adana´da da soğan üreticilerinin durumu aynıdır. Yanlış, plansız, öngörüsüz ihracat kısıtlaması patatesin de kilosunun 95 kuruştan 40 kuruşu kadar gerilemesine neden olmuştur. Patates ve soğanda sonradan alınan sınırlı ihracat izinleri de ne üreticinin mağduriyetinin ne de pazar kaybının önüne geçebilmiştir. Mart sonunda limonun kilosu 20 TL´ye ulaşınca, limon da ansızın ihracatı ön izne bağlı mallar listesine alınmıştır. Bir tarihe bağlamadan, ihracat anlaşmalarını öngörmeden alınan bu karar, limon için yurtdışı anlaşmaları bağlamış olan, limonlarını paketleyen, konteynırlarını kiralayan hatta peşinatlarını alan başta Hataylı olmak üzere limon ihracatçılarını çok ciddi zarara uğratmıştır. Maddi zarar dışında da limon ihracatçısı yurtdışındaki bağlantılarına karşı güven kaybetmiş, itibar kaybetmiş ve pazar kaybetmiştir. Limonda sonradan 10 bin ton ihraç izni verilirken de, Türkiye´de bu yıl için iç tüketim miktarı çıktıktan sonra 60-70 bin ton fazladan, ihraç edilecek limon bulunduğu gerçeği göz ardı edilmiştir. Şimdi ihracına izin verilmeyen, iç piyasada da satılmayan 50-60 bin ton limon da depolarda çürümektedir.”