Zeminden 20 santim yükseklikte bisiklet yolu

 İskenderun´da Atatürk Parkı ve kıyı bandında yıllar önce yapılan 2.2 kilometrelik çift yönlü bisiklet yolu (bisiklet parkuru) yenileme çalışması sırasında 3.00 metreden 2.40 metreye düşürüldü, zeminde aynı seviyede olan yol da 20 santim yükseltilerek, yapılıyor. Bazı yurttaşlar, bunun bisiklet kullanıcıları için tehlikeli olacağı görüşünde. 

İskenderun Bisiklet Yolunun Sözleşme 7.875.000 lira olan sözleşme bedelinin yüzde 75´lik bölümü AB hibe fonundan karşılanırken, yüzde 25´lik bölümü olan 1.968.750 lirası ise İskenderun Belediyesi tarafından karşılanacak. İskenderun belediyesi yönetimi, geçen hafta, aralarında ´bisiklet yolu´ projesinin de bulunduğu bazı projeler için belediye meclisinden 137.500.000 liralık borçlanma yetkisi almıştı.

Akın Bodur/İskenderun
İskenderun´da mevcut bisiklet yolunun yeniden yapımı ihalesi ve kentin farklı bölümlerinde kaldırım ve yollarda oluşturulacak Bisiklet Yolu projesinin yapımına, yönetmelik dışı uygulamayla başlandı. Atatürk Anıtı Alanı yanındaki Atatürk Parkı´ndan başlayan ve Feyezan Kanalı´nın denizle buluştuğu noktada sona eren 2.2 kilometre uzunluğunda ve 3.00 metre genişliğindeki çift yönlü bisiklet yolu (bisiklet parkuru), 0.60 metre daraltılarak, 2.40 metreye indirildi, zemin seviyesinde olması gereken yükseklik ise 20 santim yüksekliğinde yapımına başlandı. İller Bankası A.Ş. (İLBANK) tarafından İskenderun Belediyesi adına ihale edilen İskenderun (Hatay) Belediyesi Bisiklet yolu yapımı işi ihalesini, Öz Gönül İnşaat Oto. Mad. Orman Ürün. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. aldı. 02 Eylül 2021 tarihinde sözleşmesi imzalanan ve 13 Eylül´de yapımına başlanan bisiklet yolu, 10 Şubat 2022 tarihinde tamamlanacak. İskenderun Bisiklet Yolunun Sözleşme bedelinin 7.875.000 lira olup, yüzde 75´lik bölümünün AB hibe fonundan karşılanırken, yüzde 25´lik bölümü olan 1.968.750 lirası ise İskenderun Belediyesi tarafından karşılanacak.

Bisiklet yolunu yönetmelik nasıl düzenlemiş?
İskenderun´da yapımına başlanan bisiklet yolu projesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 3 Kasım 2015 tarih ve 29521 sayılı Şehir İçi Yollarda Bisiklet Yolları, Bisiklet İstasyonları ve Bisiklet Park Tesisleri Tasarımına ve Yapımına Dair Yönetmeliğin 5. ve 7. maddesine aykırılık oluşturuyor. Yönetmelik, tek şeritli bisiklet yollarının genişliğinin 1.50 metre olması gerektiğini belirtirken, çift taraflı bisiklet yolu genişliğini ise ´en az´ 2.40 metre olarak belirliyor ve buna ilave olarak 0,50 metrelik güvenlik şeridinin oluşturmasını zorunlu kılıyor. Yolun pratikteki kullanımı ise eski hali olan 3.00 metreye geliyor. Bisiklet yollarının yapımındaki yükseklik ise zemin seviyesi ile aynı seviyede olması gerekiyor. İskenderun´daki bisiklet yolu yüksekliği ile parkın içindeki zemin seviyesinden 20 santim daha yükseklikte inşa ediliyor.
Atatürk Parkı ve sahil şeridinde yapılan 2.2 kilometrelik bisiklet yolunun zemin seviyesinden yönetmelik dışında 20 santim yükseltilmesi üzerine çok miktarda dolgu malzemesi kullanıldı. 20 santimlik yükseklik nedeniyle yolun iki tarafına da dolgu kullanılmak zorunda kalınacak. Yapımcı firma yetkilisi, yolun iki tarafına kullanılacak toprak dolgunun tüm alanı kapsamayıp, yolun kenarına eğim verme şeklinde olacağını belirtti. Bu durumda bisiklet yolu üzerinde ve yolun hemen yanında kalan 4 spor alanı da oluşturulacak eğimle yağmur sularının alana dolmasını ve spor alanlarının kullanılmasının imkansız haline de getirebilecek.
Şehir İçi Yollarda Bisiklet Yolları, Bisiklet İstasyonları ve Bisiklet Park Tesisleri Tasarımına ve Yapımına Dair Yönetmeliğin Bisiklet Yolları Tasarım ve Yapım Kuralları Yaya Kaldırımına Yapılacak Bisiklet Yolları bölümünü belirlenen 5. maddesinin ilk bendinde, 'Bisiklet yolu, yol yüzeyi seviyesinde ya da yol yüzeyi ile kaldırım seviyesi arasında olabilir ancak, kaldırımla aynı veya üst seviyede olamaz' ifadesine yer veriliyor. İkinci bendinde ise 'Bisiklet yolu şerit genişliği TS 9826 standardında belirtildiği şekilde en az 130 cm genişliğinde tasarlanır ve taşıt yolu tarafında 50 cm genişliğinde emniyet mesafesi bırakılır' deniliyor. Yönetmeliğin 7. maddesi dePark ve ´bahçeler içerisine yapılacak bisiklet yolları´ düzenliyor. bu maddenin ilk bendinde, 'Park ve bahçeler içerisindeki bisiklet yolu ulaşım ağı çevreye duyarlı ve araziye uyum sağlayacak şekilde düzenlenir' ifadesi yer alırken, 4. bendinde ise 'Park ve bahçelerde uygulanacak bisiklet yolları 5. maddede belirtilen yaya kaldırımına yapılacak bisiklet yolları ile aynı şartlara sahip olarak tasarlanır' ifadesine yer veriliyor. Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisinin, 429 nolu sayı ve 2004/1 tarihli V. Emre Uz ile Mustafa Karaşahin imzalı ´Kent içi ulaşımda bisiklet´ konulu makalede ise projeler 19 bölümde ele alınıyor. Bunun 11. maddesindeki ´genişlik´ başlıklı bölümünde şunlara yer veriliyor: 'Bisiklet yolları genellikle iki yönlü ve iki şeritli olarak planlanırlar. Avrupa ve A.B.D´de iki yönlü bisiklet yolları için öngörülen minimum kaplama genişliği 2.4 m´ dir. TSE´nin öngördüğü minimum genişlik ise 2.00 m´dir (7). Tek yönlü bisiklet yolları için öngörülen bisiklet yolu genişliği ise 1.5 m´ dir. Bisiklet yolu ile komşu motorlu taşıt şeridi arasında minimum 1.5 m genişliğindeki bir emniyet mesa- fesi bırakılmalıdır. Düşey engeller ile kaplama arasındaki minimum açıklık 2.5 m olmalıdır. Pratikte 3.0 m yüksekliğindeki bir açıklık uygun olabilir...'
Bakanlığın Bisiklet Yolları Yönemeliği, bisikleti 'üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile tekerleği döndürülmek suretiyle hareket eden motorsuz taşıt' olarak belirtirken, ´bisiklet yolu´nu şöyle tanımlıyor: 'Bisiklet sürüşüne ayrılan ve türleri bu Yönetmeliğin üçüncü bölümünde açıklanan, taşıt yolu ve yaya alanları ile kesişim noktaları hariç motorlu araç ve yaya trafiğine kapalı yolu ifade eder.'
Resmi Gazetenin 30976 sayısında yayımlanan Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 12 Aralık 2019 tarihli Bisiklet Yolları Yönemeliğinin ´genel esaslar´ı içeren 4. maddesinin 1. bendinde ' Bisiklet yolları, ulaşım ihtiyacını güvenli bir şekilde karşılamak amacıyla, yerleşim yerlerini, ulaşım noktalarını, spor tesislerini ve yoğun olarak kullanılan kamu ve özel hizmet alanlarını birbirleriyle irtibatlandıran diğer ulaşım türleriyle entegre edilen bütünsel bir ağ şeklinde planlanır' cümlesine yer veriliyor. Aynı maddenin 6. bendinde de 'Şehir içinde öncelikli olarak ayrılmış bisiklet yolu tesis edilmesi esas olmakla birlikte; bisiklet yolunun yapılacağı bölgenin trafik yoğunluğu, fiziksel şartları ve benzeri özellikler dikkate alınarak uygulanacak bisiklet yolu türüne, İdaresince karar verilir. Uygulama imar planında bu Yönetmelikteki hangi tür bisiklet yolunun uygulanacağı belirtilmişse buna uygun projelendirme ve uygulama yapılması zorunludur' ifadesi yer alıyor. 19. bendinde ise, 'bisiklet yolu zemin seviyesinden en az 3 metre irtifaya kadar herhangi bir engel bulunamaz' ifadesine yer veriliyor. Türk dil Kurumu sözlüğü ise ´irtifa´ kelimesini, 'yükseklik' olarak tanımlıyor. Aynı yönetmeliğin ´ayrılmış bisiklet yolları´ maddesini düzenleyen 7. maddenin ilk bendinde de '...Ayrılmış bisiklet yolu zemini; taşıt yolu veya kaldırım seviyesinde veyahut taşıt yolundan en az 10 cm yüksekte ve yaya kaldırımından en az 5 cm aşağıda olmak kaydıyla yaya kaldırımı seviyesinin altında yapılabilir' ifadesini içermektedir. Yönetmeliğin ´bisiklet parkurlarını´ belirleyen 8. maddesinin ilk bendinde de, 'Bisiklet parkurları; taşıt trafiğinden arındırılmış, millet bahçesi, park, rekreasyon alanı gibi yeşil alanlar ile ilgili mevzuatına aykırı olmamak kaydıyla özel kanunları kapsamında korunacak alanlarda uygulanır' ifadesine yer verilmektedir.
Yönetmeliğin 8. maddesinin 6. bendine göre, 'millet bahçesi, park ve rekreasyon alanı gibi yeşil alanlarda bisiklet parkuru ile ilişkili şekilde yeterli büyüklük ve sayıda bisiklet park istasyonlarına yer ayrılır. Bu istasyonlarda bisikletler için gerekli tamir ekipmanlarına yer verilmesi' de gerekiyor.