Sözümüz var, şair Yaşar Kara ile bir Belen kitabı çıkarmak istiyoruz. Adı “ Dağın Öte Yüzü Belen” olacak. Belen, bir coğrafya adıdır. Belen´de güzel bir şehir. Tarihi de oldukça zengin. Benim yeni yurdum. Tarihi Turistik yerlerinin dışında, Rüzgar santrali, İpekyolu, Anıt Bayrak gibi görülmesi gereken pek çok özelliğe sahiptir.
Askerlere zaman zaman ordugah olmuş, önce yayla sonraları yerleşim olarak oluşan bir kenttir. Kuzey´den güneye bir geçit noktası. Büyük meydan savaşlarının yapıldığı, antik yerleşim yerlerini barındıran bir coğrafya.
Belen zengin bitki örtüsü meyve ve tarımsal faaliyetleriyle Amanoslara sırtını dayamış bir vadi üzerindedir. Belen´in tarihi dokusu hiç bozulmamış ve korunmuştur. Merkez çevresinde yapılaşma - yerleşme yoğun bir şekilde devam ediyor.K öy ve kırsalda yaşamının sağlığı olumlu etkileri bilinen bir gerçektir. Bol oksijen, temiz bir çevre, sakin bir ortam Amanos dağlarında mevcuttur ve pandemi sürecinde yöreye ilgi oldukça artmıştır. Belen tarihi boyunca yaz mevsiminin kavurucu sıcağından bunalan insanların yerleşim yeri olmuştur.
Belen´in insan sağlığı için çok uygun bir ortam olması, çekim merkezi olmasını sağlamıştır. Modern hayat ve teknoloji geleneksel yaşam biçimini de etkiliyor. İklim değişikliği denizlerin kirlenmesi, tatil ve dinlenmek isteyenleri yaylalara ilgisini artırmıştır.
Sıcaklardan, şehir yaşamından bunalan insanlar Belen´in bol oksijenli dağ havasına yaz aylarında gider ve yaşarlar. Özellikle akşam esintilerine doyum olmaz Belen´in. Havaalanına 30 km. Limana 30 km. İskenderun ve Denize 15 km. Antakya´ya 50 km. mesafededir. Anadolu´nun Suriye´ye açılan en uygun kapısıdır.
İmparatorluk döneminde yerleşime açılmıştır. Kayseri´nin Develi ilçesinden 65 Yörük(Oğuzlu) ailesi getirilmiş ve ilk zorunlu yerleşim gerçekleştirilmiştir.
Belen´in tarihi ve turistik terlerine bir göz atalım:
Kanuni Sultan Süleyman Kervansarayı; Kitabesinde: “Bismillahirrahmanirrahim. Bu büyük han en büyük Sultan, en azametli hakan, Allahın yeryüzünde gölgesi insanlarının Sultanların Sultanı, Arap ve Acem Sultanlarının efendisi Mekke ve Medine´nin yardımcısı Sultan Selim Şah Oğlu Sultan Süleyman Han, Allah hükümdarlığını ve saltanatını daim kılsın. Salat ve selamın en faziletlisinin üzerinde olduğu nebinin(peygamber) Hicret Yılı itibariyle 957(1553) senesinin Şaban-Muuazzam ayında yapılmasını emretti.” yazılıdır.
Kanuni Sultan Süleyman Camii; Kitabesinde: “ Bu mübarek Camii´nin imaretini; Yüce Sultan, Ulu Padişah Sultan Selim Han oğlu, milletlerin riabına Malik Sultan Azam ve Hakanı Afham Sultan Süleyman Han, Allah´ın mülkünü daim ve muhallet kılsın, 970(1552/1553)” yazılıdır.
Abdurrahman Paşa Türbesi: 1768´de Bab-ı Ali, Bakras Kalesi önlerindeki Karamurt Hanının ağası Abdurrahman Paşa´yı Belen´den Arsuz´a uzanan arazilerin “Belen Mütevellisi” görevini verir. Daha sonra Kapucubaşı´lığa yükseldi. Sonra İçel Mutasarrıfı oldu. Sonraki yıllarda Halep ve Adana valisi(1776) olmuştur.
Belen Şehitler Anıtı: Birinci Dünya Savaşı´nda Fransızlarla yapılan savaşlarda ve Ermeni ayaklanmalarının bastırılmasında 41. Piyade Tümeni´nde Şehit düşen 1500 vatan evladının anısına 1916 yılında yapılmıştır. 1938 sonraki yıllarda bakım ve onarım görmüştür.
Belen Kurtuluş Hamamı: Kanuni Sultan Süleyman tarafından 972 (1563) senesinde yaptırılmıştır. Günümüzde ayakta durmaktadır.
Bakras Kalesi: Ammuri krallarından Dakiyanus tarafından Gülcihan´dan Suriye´ye dönerken attan düşen ve uçuruma yuvarlanan eşi Bağrez´in anısına bu kaleyi inşaa ettirdiği sanılmaktadır. Eski çağlardan bugüne taşınmıştır. 17. yüzyılda yapılan Karamurt Han da burada bulunmaktadır. 1516 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından ele geçirilmiştir.
St. Meryen Ana Katolik Kilise ve Manastırı: Güzelyayla´da 1920 tarihinde yaptırılmıştır.15 Ağustos´ta Meryem Ana´nın göğe yükselmesine adanmıştır.
Tarihi Kilise Çanı: 19. yüzyıla ait bir kilisedir. Kulesi ve bazı kalıntıları geriye kalmıştır.
Diğer özellikleri: Belen´in Belen Tava, Belen Pekmezi, Belben, Cevizli Sucuk, Nar Ekşisi, Sumak, Pestil´i meşhurdur.
Taze et, sebze ve meyvelerin en lezzetlisini her mevsim bulmak mümkündür.
