Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, geçenlerde emekli zamları konusunda yaptığı açıklamada sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği için tasarruf tedbirleri gerektiğini belirtti.
Bundan önceki iktidarlar döneminde Emekli Sandığı memurlarından yaptığı kesintilerle gayrimenkuller aldı. Bu yatırımları, memurların emekli aylıklarını karşılamak amacıyla yapıyordu. Ama 1980 sonrası özelleştirme furyasıyla bu oteller devlet tarafından satıldı. Satış gerekçeleri arasında kamu kaynaklarının daha verimli kullanılması ve özel sektör yatırımlarının teşvik edilmesi yer alıyordu. Memurların ortak malı olan bu gayrimenkuller satılınca nerede kullanıldığı belli değil, asıl mülk sahibi olan memurların ve emeklilerin bu satışlardan haberi yok. Satıştan elde edilen sermaye Emekli Sandığı adına daha karlı bir yatırıma mı dönüştürüldü belli değil. Ama şu belli: Özel sektöre para kazandırıldığı…
Sayın Bakan, tasarruf tedbirlerinden neyi kastediyor bilmiyoruz. Ama hep Sosyal Güvenlik Kurumunun zarar ettiğinden bahsedilir. “İki çalışana bir emekli düşüyor.” Denir. Yani burada emekli maaşlarının çalışanlardan kesilen kesintilerden karşılanacağı amaçlanır. Ama esas olan devletin, bu kesintileri verimli yatırıma dönüştürüp emeklilerin refah içinde yaşaması için kullanmasıdır. Hani kendi şahsi sermayelerinizi en iyi şekilde değerlendiriyorsunuz ya… Hâlbuki devleti yöneten iktidarlar, memurlardan kesip onlar adına yatırıma dönüştürülen gayrimenkulleri satıp sermayeye peşkeş çekmiş. Burada bir haksızlık, hukuksuzluk yok mu? Değerlendirmesini okuyucuya bırakıyorum.
Emekli Sandığı’na ait olan ve sonradan satılan bazı gayrimenkuller Türkiye’nin en değerli taşınmazları arasında yer alıyordu. İşte kamuoyunda bilinen bazı örnekler:
Satılan Emekli Sandığı Gayrimenkulleri:
İstanbul Hilton Oteli: Türkiye’nin ilk 5 yıldızlı oteli olarak 1955’te açıldı. Uzun yıllar Emekli Sandığı’na ait olan otel, 2005 yılında satıldı. 80 milyon dolarlık renovasyon sonrası faaliyette. Yıllık gelir tahmini: 50–70 milyon USD arası
İzmir Efes Oteli: İzmir’in simge otellerinden biri olan Efes Oteli de Emekli Sandığı’na aitti ve özelleştirme kapsamında satıldı. Anadolu Efes bünyesinde. 2025 ilk yarı satış geliri: 111 milyar TL (tüm grup için).
Ankara Büyükhanlı Park Otel: Emekli Sandığı portföyünde yer alan bu otel de satılan taşınmazlar arasında. 110 odalı, orta segmentte. Tahmini yıllık gelir: milyon USD arası.
Antalya Talya Oteli: Emekli Sandığı’na ait olan bu otel, turizm yatırımları kapsamında önemli bir yere sahipti ve sonradan el değiştirdi. Divan markasıyla yeniden açıldı. Antalya’nın toplam turizm geliri: 17,5 milyar USD. Talya’nın payı tahmini: 20–30 milyon USD.
Bu satışlar genellikle Özelleştirme İdaresi Başkanlığı aracılığıyla gerçekleştirildi.
Bu tahminler otellerin oda sayısı, konumları, segmentleri ve bölgesel turizm gelirleri dikkate alınarak yapılmıştır. Net rakamlar genellikle özel şirketlerin finansal raporlarında yer alır ve kamuya açık değildir.
Tekrar sormak isterim Bakan Bey acaba hangi tasarruf tedbirlerinden bahsediyor?
Bu konu elbette memur sendikalarını ve işçi sendikalarını da ilgilendiriyor. Çünkü çalışanlar da emekli olacaklarına göre emeklilik onların da sorunu. Ama toplu sözleşmelerde bu konular dile getirilebilir. Geçen yıllarda Fransa’da emeklilik haklarının kısıtlanmasına karşı sendikalar büyük eylemler yapmıştı.
Not: Hilton Yatırımları, turizm365, Analiz Yatırım, Turizm Aktüel, Antalya Gündem, hotels.com, trivago kaynaklarından yararlanılmıştır.